Carmen; De Scène

Sfeerbeelden van het strijdtoneel en omgeving, het was een prachtige week met mooie voorstellingen (er werd trouwens in het Noors gezongen!)

Vroeg licht

Het is nu bijna de langste dag, en dat merken we regelmatig aan het feit dat we vergeten naar bed te gaan... Zo ook gisteravond, toen Yuri kwam vragen hoe de tv aan moest, want hij had alleen maar kleurengolven op het scherm. Stekkers eruit, stekkers er weer in, en een paar knoppen van onze gloednieuwe afstandsbediening geprobeerd, die Telia meegeleverd had. En ja, het keuzemenu. Even later beeld, zonder geluid, we snappen de knoppen nog niet zo, en Richard was opera aan het spelen, die konden we het niet vragen. Uiteindelijk is het gelukt.

Waar we in Nederland nooit naar konden kijken: allerlei golfwedstrijden. Live. Ditmaal US Open 2011, werd nooit uitgezonden in Nederland. En gisteren was de finaledag. Drie Zweden die er behoorlijk goed voor stonden (ja, we worden al enigszins chauvinistisch...), en een 22-jarige Rory McIlroy uit Ierland met 8 slagen voorsprong aan de leiding.

Een blik op de klok leerde ons, dat het kwart voor elf was. s Avonds. Het begon inderdaad een beetje te schemeren, zeker met wat bewolking. Glaasje fris erbij, nootjes, half twaalf nog niet helemaal donker. Kwart over twaalf kwam Richard thuis, toen was het zo ongeveer donker. Om half twee, Rory had inderdaad gewonnen, tv uit, en in het noord-oosten werd de lucht alweer licht, achter de bewolking.

We zitten ook vaak om half elf te lezen in de woonkamer, zonder lamp aan.

Komend weekend de midzomerfeesten.

Bijverdiensten

Een paar dagen geleden kreeg ik een telefoontje van iemand die vroeg of ik Noors verstond. Aangezien ik momenteel weinig verschil hoor tussen Noors en Zweeds (ik versta er ongeveer evenveel van, omdat de talen behoorlijk op elkaar lijken), hield ik me maar een beetje op de vlakte, en antwoordde naar waarheid dat ik wel wat Zweeds versta. Vervolgens werd er overgeschakeld op Engels. Dat ging beter.

Wat bleek nu? In Wermlands Operan spelen momenteel wat extra mensen mee, vanwege het Wagner-project, en deze jongeman kwam uit Bergen. Zijn vriendin speelt ook mee, trombone. Dus zijn ze nu voor een half jaar in Karlstad ondergebracht. Hij had van Richard's trompet-collega (die van Arvika, inderdaad) mijn telefoonnummer gekregen. Hij gaat namelijk aanstaande maandag auditie doen voor het radio-orkest van Kopenhagen, en had een kort stuk toegestuurd gekregen, waarvan hij de pianopartij niet kende, en zou dat graag een keer doornemen. De muziek kreeg Richard mee, en gistermiddag hebben we gerepeteerd.

Tuba en piano. Weer een nieuwe ervaring. Was leuk.

Ondertussen speelde Richard met een paar andere collega's strijkwartet op een bruiloft in Apertin, een klein plaatsje, een halfuurtje rijden hiervandaan, op een Herrgård, je zou het en herenboerderij kunnen noemen, of een klein landgoed. Blijkbaar was dat goed bevallen, want van iedereen werd naam en telefoonnummer nauwgezet genoteerd, want "er waren wel vaker van dat soort gelegenheden".

En Rich kwam thuis met nieuwe noten voor me: de orkestleden hadden suggesties kunnen doen voor kamermuziekwerken, voor de serie van het komend seizoen, en Richard had voorgesteld Dvorák te gaan spelen. Bagatellen voor twee violen, cello, en harmonium. Ik moest het maar eens bekijken, en dan snel laten weten of ik dat zou willen doen. In september. Dan komt het orgel mooi van pas, wat de vorige bewoners aan ons hebben nagelaten.

Halden (Noorwegen)

Dit is de golfbaan waar Gudmund(solo-cellist),Magnus(concertmeester) en ik veel tijd hebben doorgebracht. 3 keer de hele dag regen, maar wat een mooie baan! De hoogteverschillen zijn enorm en dat zorgt voor fantastische vergezichten en klimpartijen.
Daarboven het uitzicht dat ik had vanuit de kamer, en de bovenste foto is van de weg naar beneden, richting Halden. Ik heb nog meer foto's, die komen eraan!

Verdwaalde pimpelmees...

Dom dom dom, ik heb geen foto gemaakt! Had het te druk met het redden van een jonge pimpelmees, die zat te dutten op onze slaapkamer, gisteravond. Hoe die kans heeft gezien naar binnen te fladderen begrijp ik niet goed, want de ramen stonden maar een klein eindje open, na een flinke regenbui. In ieder geval zat hij droog.

De eerste twee vangpogingen mislukten, hij fladderde tegen de muur en viel loodrecht naar beneden. Achter ons bed... Bleef gewoon zitten toen Eva en ik met nachtkastjes gingen schuiven en het bed van de muur af zetten. Tenslotte heb ik een handdoek over hem heen gegooid, en dat werkte. Koppie eruit, was wel heel schattig. Raam wijd open, en met een flinke zwaai het beest in de lucht geworpen. En die vloog meteen naar een boom aan de overkant van de straat.

Iedereen opgelucht.

weekje Noorwegen

Het was in Amsterdam heel normaal om op tournee te gaan met het orkest, dat was elke maand wel een keer raak (al was het dan maar 1 of 2 dagen). Hier in Värmland is het eerder een uitzondering, maar nu was het zover; we gingen naar Noorwegen! Voor mij wel bijzonder, want dat is een van de weinige landen waar ik met het Concertgebouworkest nooit ben geweest. De opera Carmen van Georges Bizet was aan de beurt, en dat in de open lucht. Het stadje Halden heeft een vesting op een steile heuvel (Fredriksten Festning) en daar vonden de uitvoeringen plaats op de Place d'Armes (wapenplaats). De Zweedse koning Karl XII is hier neergeschoten in de 17e eeuw,een beladen plaats dus voor 'ons' Zweden. We werden ondergebracht in de Kaserna, die sinds een jaar of 5 niet meer voor legerdoeleinden wordt gebruikt, maar als Vandrarhjem (herberg). Iedereen paste erin, ook de zangers, en er werd voor ons gekookt, soms 3 of 4 keer per dag. Eten is hier belangrijk! Op de foto's zie je de Kaserna en de vesting. Er is nog veel te vertellen, dus er komen snel meer berichten!

Zweeds moeilijk?

Wanneer je Zweeds probeert te lezen, valt dat eigenlijk reuze mee, zeker als je ook Engels en Duits in je pakket hebt zitten. Even een paar uitspraakregels:
å = o
y = tsja, dat zit zo'n beetje tussen uu en ie in. Een raar mondje trekken helpt wel.
ö = eu
ä = korte e

Eerst een paar makkelijke:
hallå, byrå, fåtölj
Veel wat uit het Frans afkomstig is: voor de soep koop je buljong, je kortingsbonnetje is een kupong, en een vervolgverhaal een följetong.

Toen we net verhuisd waren, had Richard die gekke uitslag, en dat probeerde hij uit te leggen aan een collega, zo van - Ik ga morgen even langs de dokter, want ik heb zo van die rare rode, jeukende bultjes,
Reactie van de collega: - Oh, utslåg?
Ja, dat dus.

Lastiger met boodschappen doen: enveloppen = de envelop. Het bepaald lidwoord wordt áchter het zelfstandig naamwoord gevoegd. Dan ga je al richting "trubbel". Zeker als je, zoals ik, bij de aanschaf van een motormaaier gebruik denkt te kunnen maken van overeenkomsten tussen het Duits en het Zweeds, en heel opgewekt vraagt wat voor "öl" er in de motor moet, als die ververst moet worden. Maarrr, öl = bier. Als je olie bedoelt, heet dat "olja". Richard heeft me gered, die wist het.

Nog even wat meer boodschappen. Als iemand "kakmixer" op mijn lijstje had gezet, zou ik dat nooit gekocht hebben. Gelukkig had ik de bijbehorende folder gezien, en er stond een plaatje bij van cake-mixen. Evengoed heb ik het niet gekocht, we mengen gewoon zelf. Boter (smör), eieren (ägg) en meel (mjöl) heb je toch altijd wel in huis?

Ten slotte nog dit: wanneer je in de pauze van een concert of opera koffie hebt gedronken in de "foajé", vergeet dan vooral niet om daarna je "aj fån" weer op stil te zetten!

Wie temt wie?

Telkens als we buiten zitten komt er een brutale mus op de rand van de veranda zitten, om te kijken of er wat te eten valt. Gisteren ben ik met behulp van een bordje met broodkruimeltjes gaan uittesten hoe dichtbij hij of zij durfde komen. Ongeveer een halve meter buiten mijn bereik, af en toe kritisch kijkend of ik wel stil bleef zitten. Met de buit werd er in één rechte lijn naar de dakgoot van de achterburen gevlogen. Wel nam het beestje eerst zelf een paar hapjes, anders houd je natuurlijk niet vol.

Vanmorgen stonden alle ramen en deuren wagenwijd open, het was mooi weer, en tijdens het ontbijt hoorde ik muslief alweer tsjilpen. Even later liep ik de woonkamer in, en zag hem vanaf de bank naar buiten fladderen. Zodra ik ook naar buiten liep, maakte hij aanstalten om terug naar binnen te vliegen. Daar heb ik toch maar een stokje voor gestoken, en ben broodkruim gaan halen.

Een paar uur later, na het wieden van de groentebedden, was ik aan de tuintafel gaan zitten met een tweede ontbijt, en onmiddelijk fungeerde de tafel als landingsbaan. Ik weer naar binnen, het bordje met kruimels stond nog in de keuken. Terwijl ik me afvroeg wie er nu eigenlijk wie temt, kwam ik de veranda weer op... allemaal yoghurtspatten op de tafel en een kuiltje in mijn bord met cornflakes - het moet toch niet gekker worden!

Nu ook televisie

Langzaam aan wordt alles beter: internet hadden we na een dag of wat ook draadloos op Eva's laptop, en Yuri kan nu ook eindelijk online spelen via de X-box. Ook draadloos. De eerste paar dagen steeds uitval, alles weer opnieuw aangesloten, alle stekkers er weer uit én er weer in, opnieuw opstarten, 5 minuten verbinding, en weer van voren af aan. Totdat Richard een sms kreeg van Telia, dat alles perfect zou werken. En dat klopte.

Totdat we de televisie probeerden aan te sluiten. Dat moest wel met kabel, maar het huis bleek groter dan Telia had bedacht, aangezien de modem en router onder de trap staan, en we er niet veel voor voelen om daar de tv ook nog neer te zetten. Tien meter kabel gehaald, en zodra de televisie beeld gaf (geluid kwam later) kwam Yuri zijn kamer uit: -Ik heb geen connectie meer met de X-box. Eva kwam ondertussen ook de trap af: -Internet is uitgevallen.

We hebben die avond lekker zitten zappen. Daarna de internetverbindingen hersteld, Richard vertrok naar Noorwegen, ikzelf had mijn klusje in Arvika, en nu dat achter de rug is vraag ik me af of ik de tv durf aan te zetten. Eigenlijk heb ik er niet zo'n behoefte aan, want na een paar heel warme dagen hebben we eindelijk een beetje regen gehad, en is het héérlijk buiten. Tijdens de buien lekker blijven zitten, want de helft van de veranda is overdekt. Ik heb zelfs nog kunnen grasmaaien voor de eerste bui - weer een nieuw parcours rond alle bomen,struiken en groentebedden uitgeprobeerd. Dit keer zat het mee: ik heb nog geen stukjes gras ontdekt die ik ben vergeten te maaien omdat ik net precies die ene boom of struik niet in de route had opgenomen. En zowaar zat er genoeg benzine in de maaier: de vorige keer hield hij er voor de laatste 20 m² mee op...

Een telefoonkabel hebben we inmiddels ook, trouwens, die lang genoeg is. Alleen nog niet de juiste stekker aan de telefoon. Komt volgende week wel. Ben benieuwd wat er dan met het internet gebeurt. En met de tv...

Trompet

Geen foto's vandaag - het ene toestel is nog met Marina in Nederland, het andere met Richard mee naar Noorwegen, waar ze deze week in Halden een aantal openluchtuitvoeringen van Carmen doen.

Inmiddels heb ik er twee bezoekjes aan Arvika opzitten. Van Arvika zelf heb ik eigenlijk niets gezien, omdat Ingesund aan de overkant van het meer ligt. Dat het een deel van Karlstad's uni is zie je al snel, als je de afslag neemt: eerst kom je langs een "second hand"-winkel, en schuin ertegenover zag ik een pizzeria. Dan zijn de studenten gewoonlijk niet ver...

Op de repetitiedag kreeg ik een mooi schema van wie wanneer welk stuk kwam repeteren. Sleutel van een leskamer, én een sleutel om de gang in te kunnen komen. (Mijn lunch ging in de koelkast in de docentenkamer, en ook daar, in de keuken, een stuk of acht magnetrons en twee vaatwassers, zoals Rich over de repetitieruimte in Karlstad ook al meldde.) Een half uurtje om in te spelen, en toen zou de eerste student komen. Meteen het lastigste stuk, de Legende van Enescu. Maar geen student. Hij bleek zich verslapen te hebben... Nee, hij kon ook niet om drie uur na zijn medestudenten komen, want moest direct door naar het ouderlijk huis, in Falun. Lijkt niet ver, op de kaart, maar onderschat de afstanden in Zweden niet! Zondag of maandag misschien?

Gelukkig kwam de rest wel, en meldde de langslaper zich de volgende dag per telefoon. Van Falun ging hij naar de westkust, ongeveer 400 km van Molkom af, moest daar op een bruiloft spelen, en wist niet hoe laat hij zondag terug zou zijn. Uiteindelijk kwam hij tot de conclusie dat het met trein of bus niet zou lukken, en werd een kameraad ingeschakeld die ook op die bruiloft speelde, en die een huurauto had geregeld voor een week ( veel vrije dagen nu hier in Zweden, en ook hij moest vandaag examen doen). Zondagavond om half acht kwamen ze uiteindelijk toch nog hier aangeland. Wát een moeite voor een uur repeteren - hiervandaan naar Arvika was daarna nog bijna anderhalf uur rijden voor ze.

Ik neem aan dat iedereen bevorderd is naar het volgende jaar - na al het spelen heb ik de vergadering der docenten en de uitslag niet meer afgewacht en ben naar huis gereden, waar de thermometer voor zowel binnen als buiten rond de 27 graden aanwees. Eén van de kandidaten was ziek, en ik ben gewoon moe. Mijn zenuwen gingen nogal met me op de loop vandaag, dat was wel jammer, ik heb hele rare dingen gespeeld, maar ook hele mooie. Na een jarenlange onderbreking van het podiumgebeuren kon ik moeilijk een wondertje verwachten onder deze omstandigheden. De studenten had ik een wat stabielere begeleiding gegund, maar evengoed hebben ze erg mooi gespeeld.