donderdag 23 december 2010

De NS is winterklaar!

Het was groot nieuws: de NS is winterklaar. Dankzij verwarmde wissels en een winterdienstregeling zal het treinverkeer vrijwel probleemloos verlopen.

Zolang het niet sneeuwt, natuurlijk.

Zo langzamerhand gaat Richard zijn laatste werkweken in, en afgelopen zondagmiddag hadden Marina en ik een kaartje voor de matinee, al 3 maanden geleden geregeld: Brahms Pianoconcert, met Emmanuel Ax. Dirigent natuurlijk Bernard Haitink.

We zijn inmiddels al aardig aan de sneeuw gewend, en zeker nu Amsterdam de meeste sneeuw van heel Nederland lijkt te hebben hebben weerbericht en teletekst een trouwe klant aan ons. Gelukkig kan Richard nog steeds van zijn Amsterdamse logeerkamer gebruik maken, dus vrijdagavond is hij voor de zekerheid blijven overnachten. De heenreis was nog prima gegaan: uurtje eerder weg, kwart voor vijf dus, en om half acht kreeg ik al een smsje dat hij met de tram richting Concertgebouw vertrok. Om daar aangekomen te vernemen, dat er om een uur of vijf een e-mail naar de orkestleden was uitgegaan, dat misschien het concert niet door zou gaan. Handig als je ver weg woont en op tijd vertrekt om op tijd te komen.

Gelukkig ging vrijdag het concert toch door, en om het publiek de kans te geven nog thuis te komen voor er nog meer sneeuw zou vallen werd er zonder pauze gespeeld. Toch heeft Rich maar geen risico genomen, halverwege blijven steken is niet fijn midden in de nacht, dus hij bleef in Amsterdam slapen. Zaterdagochtend via het Naardermeer naar huis: werkzaamheden tussen Utrecht Centraal en Amsterdam Centraal. Het was maar goed dat hij dát als vertrekstation had gekozen, want dáár werd pas omgeroepen dat de trein niet op het Amstelstation zou stoppen.

Ondertussen, we hebben het over diezelfde zaterdagochtend, deed mijn vriendin van de basisschool pogingen om met de trein naar Arnhem Zuid te geraken. We wilden elkaar toch nog even zien voor de verhuizing. Tussen Olst en Deventer kwam voor haar het bericht dat er een defecte trein stond, vanwege het winterse weer, en dat er bussen verder rijden. Enkel spoor, overigens, dus er kon meteen helemaal niets meer langs. Er bleken alleen streek-en stadsbussen te staan, en niemand wist óf en zo ja wáár NS-bussen zouden komen. Ze heeft toen maar een taxi naar Deventer genomen om daar de trein voor haar neus weg te zien rijden. Vertraging één uur.

Voor de zondag werd geadviseerd om later op reis te gaan, maar dat werd pas omgeroepen op station Arnhem Centraal. Op teletekst en op de site van de NS vonden we het bericht dat er een winterdienstregeling werd gereden, en dat er met name in de Randstad minder treinen zouden rijden. Rekening houden met vertraging dus. Inmiddels kregen we een donkerbruin vermoeden, dat er in Arnhem nog geen bussen reden, hoewel de website van Connexxion de normale dienstregeling voor de zondag gaf. Voor de zekerheid het winkelcentrum maar gekozen als opstaphalte, daar stond inderdaad dat er tot nader order geen bussen zouden rijden vanwege de sneeuwval. Het had al 12 uur niet meer gesneeuwd.

Wij blij dat we om 9.15 de deur uit waren gegaan, zijn meteen doorgelopen naar station Zuid, en dankzij een trein met een paar minuten vertraging konden we mooi op tijd richting Utrecht. Na een tijdje een omroepbericht: door een uitgevallen motor vanwege het winterse weer reden we langzamer, maar zouden Utrecht zeker bereiken. Een minuut of twintig wachten voor een rood sein vlak voor het station, contact met de regelkamer was op dat moment niet mogelijk, uiteindelijk om 11.00 uur op station Utrecht Centraal, met nog het advies om met de omgeleide trein via Amersfoort naar Amsterdam te reizen vanwege werkzaamheden aan het spoor.

In Utrecht was het opvallend rustig op het station, misschien een kleine 250 mensen in de hal, drie treinen op het grote bord, en overal "let op omroepbericht". Het grote bord kon niet worden uitgeschakeld, werd ons verteld, alleen de treinen die werden omgeroepen zouden rijden. Naar Schiphol reed in elk geval helemaal niets. Even later viel ook het portofoonsysteem uit. We hebben in drie kwartier 3 treinen horen omroepen, waaronder een internationale met toeslag, die, inderdaad, gewoon betaald moest worden. Geen idee wanneer er weer iets zou rijden, maar we konden gratis koffie of thee halen bij de Kiosk. De toiletten kosten gewoon 50 eurocent.

Om een uur of twaalf ging er opeens een trein via Driebergen-Zeist naar Rhenen. Voor de zekerheid hebben we die maar genomen, om in de trein te horen: was toch in Utrecht gebleven. Maar goed van niet, want Utrecht lag nog uren plat. Ook in Driebergen op het station stond "let op omroepbericht", dus we doken de stationsrestauratie in voor een saucijzebroodje (er waren er nog twee) en een kop erwtensoep. 12 mensen in de restauratie, ik denk dat de soep nog ontdooid moest worden, want het duurde een goed kwartier. Net op het moment dat Marina de eerste hap had genomen kwam er een trein binnensukkelen. Geen omroepbericht, nee. Zo kwamen we rond 14 uur in Arnhem aan. Vanaf het Centraal Station door een prachtig sneeuwlandschap naar huis gelopen, kwart over drie precies op tijd om op de radio het pianoconcert nog te kunnen horen.

Daarna had Richard gelukkig twee weken vrij. We moeten eigenlijk 2e Kerstdag nog naar Eindhoven. Of we dat aan NS durven overlaten?

woensdag 22 december 2010

De leerlingen

Vorige week heb ik de laatste lessen gegeven. Dat voelt helemaal niet zo, omdat het nu officieel Kerstvakantie is. Heel vreemd zal het ná de vakantie zijn. Afscheid hebben we nog niet genomen, dát zag ik niet zitten: drie avonden lang afscheid nemen. Dus we hebben er gewoon gezellge lessen van gemaakt, en op 8 januari zijn alle leerlingen en oud-leerlingen welkom voor een instuif met een hapje en een drankje. En wie iets wil spelen, die speelt iets, zoals we jarenlang met enige regelmaat muziekmiddagen hebben gehad hier. Dankzij één van de ouders van een leerling ben ik ook aan deze blog begonnen. Het idee lag er al heel lang, vanaf het moment dat ik de leerlingen vertelde over onze plannen er een tijdje tussenuit te gaan.

Wie dan in de tussentijd de leerlingen zou verder helpen was gelukkig, door allerlei toevalligheden, snel geregeld. Richard was bij een collega uitgenodigd, en trof daar een andere collega met vriendin, die juist in maart naar Arnhem waren verhuisd, omdat hij een proefjaar in Het Gelders Orkest heeft. Tot mijn grote vreugde bleek de vriendin, Mignon, in Amsterdam piano te hebben gestudeerd, en in Arnhem een lespraktijk te willen gaan opbouwen. We zijn eens uitgebreid gaan praten, en haar voorstel was om eerst eens een paar lessen van me bij te wonen om de leerlingen te leren kennen, en zij haar. Zo gezegd, zo gedaan, en tijdens mijn eerste etappe van de huizenjacht heeft Mignon alle leerlingen voor een les bij haar thuis gehad. Straks, ná de Kerstvakantie, gaan ze voor les naar haar, zolang als dat nodig is.

Een paar leerlingen zijn, sinds het begin van onze plannen, afgehaakt, ik noem dat maar "de twijfelaars", die weliswaar met plezier naar de les kwamen, maar niet voldoende gemotiveerd bleken te zijn om de overstap naar een nieuwe docent te maken. Eigenljk een goede zaak - de meest gemotiveerde zijn overgebleven, wat zowel voor mij, de laatste weken, alsook voor Mignon straks, voor heel fijne lessen zorgde.

Ik zal ze allemaal heel erg missen, sommigen heb ik al meer dan 5 jaar op les, en we hebben veel lief en leed gedeeld, zowel op muzikaal, als op privé gebied, met overleden huisdieren of, erger nog, opa's. En de grootste triomfen hebben we gevierd als de zwakke plekken in vaardigheid en expressie-mogelijkheden verbeterd werden. En wat hebben we geweldig leuke muziekmiddagen gehad, soms met maar 3 of 4 mensen om te spelen, soms puilden we bijkans uit de kamer, omdat er ook nog een levensgrote harp en drie gitaren en een cello bij moesten... Met veel plezier denk ik ook terug aan een workshop salsa-dansen als seizoen-afsluiting, 1 1/2 jaar geleden, bij prachtig zomerweer op ons nieuwe terras. Dankzij de blog zullen we elkaar dan toch nog kunnen volgen, tijdens ons grote avontuur, en dan vind ik bijzonder fijn!

Verhuisdatum

Rondom het afgelopen weekend zijn we weer heel wat verder gekomen met de planning. In overleg met de verhuizer is besloten dat op maandag 31 januari wordt ingepakt en geladen. Op 1 februari gaat de auto naar Kiel, vandaaruit op de nachtboot naar Göteborg. Ondertussen vliegen wij met Yuri en Eva naar Stockholm (ook al geboekt), en daar pikken we een auto op die we 10 dagen later in Karlstad kunnen inleveren. We hopen in de tussentijd zelf een auto te hebben gevonden daar. Op 2 februari zou de hele boedel bij ons in Molkom moeten worden afgeleverd.

Marina komt een week later via Oslo, omdat ze eind januari/begin februari het 2e schoolexamen heeft, plus nog een kamermuziekconcert op het conservatorium. Ze zal die tijd deels bij vriendin Aranka, deels bij opa Karst logeren. Opa Karst weet dat nog niet, maar we gaan het hem heel binnenkort vertellen. Hij had het zelf al aangeboden, opdat Marina in de weekends ook nog kan piano studeren. Doordeweeks kan ze op het conservatorium terecht voor een studie-uurtje.

Gisteren even lichte paniek in de tent: een bericht in mijn postvak dat de door mij gereserveerde auto in Stockholm niet voorhanden zou zijn. Daar sta je dan met twee kinderen en je bagage... En echtgenoot. Het boekingskantoor had wel een alternatief, maar dan moesten we € 36,-- bijbetalen. Maar liefst. Toen dat alles bleek te zijn was de opluchting groot. Je zult maar net voor twee weken op vakantie zijn vertrokken en daarná die mail vinden...

Ook de computer werkte niet mee: zodra ik voor de bevestiging van de betaling per creditcard (Ideal werd niet begrepen, en er waren maar 5 stoelen voor die vlucht waarvan ik er 4 nodig had...) op ok klikte, bleef er heel netjes minutenlang "processing" rondtollen op het scherm, en alles liep vast. Géén idee of de betaling erdoor was, en de klantenservice, 40 cent per minuut, bleef schitterende muziekjes afspelen, maar iemand te spreken kreeg ik niet. Gelukkig kwamen de tickets de volgende per e-mail, alsof er niets aan de hand was.

De adrenaline ging in blokjes door mijn bloed, op die momenten...

Vlak vóór de officiële verhuizing gaan Richard en ik nog even snel op en neer, om de sleutel op te halen en de hypotheek te regelen. Rondom die reisjes logeren we weer in Dyvelsten. Toen ik de boeking deed bij Linda en Stefan, kwam een duidelijke reactie op mijn mededeling dat we dan eindelijk naar Molkom gaan: jättekul!! Ofwel keigaaf. Zoiets. Begin februari heb ik voor de zekerheid ook maar 2 nachten geboekt daar, omdat je maar nooit weet wat je aantreft, en óf de spullen inderdaad aankomen. Per slot van rekening wordt er in Zweden als over gesproken dat dit de strengste winter wordt sinds 1850...

Verkocht?

Zoals gezegd werd er geboden op ons huidige huis in Arnhem. Een bezopen bod weliswaar, maar toch een bod. Onze makelaar wist te melden, dat de potentiële koper, naar aanleiding van het keuringsrapport, steeds hetzelfde verhaal bleef afdraaien: losse tegeltjes in de badkamer (eerlijk gezegd weet ik zelf nog steeds niet welke dat zouden moeten zijn...), vloerisolatie moet gedaan worden, en ja, de dakgoot vernieuwen is ook niet niks natuurlijk : 0.

Uiteindelijk waren we toch niet ontevreden over de onderhandelingsresultaten. Als klap op de vuurpijl hadden de kopers nog één voorwaarde: ze willen voor die prijs dan wél de vouwgordijnen in de woonkamer erbij. Grote hilariteit in huize Lazar natuurlijk, en ook wel enige opluchting, want we zouden werkelijk niet weten hoe we die dingen eraf zouden moeten krijgen. Bovendien passen ze in Zweden nergens, en hoeven we daarvoor dus het grofvuil alvast niet meer te laten komen.

Evengoed blijft het spannend, maar we komen steeds een stapje verder: vorige week het voorlopig contract getekend, dus de drie dagen bedenktijd zijn we ook al zonder calamiteiten voorbij. Volgende week, zo werden we gisteren gebeld, wordt het huis getaxeerd in verband met de aanvraag van de hypotheek. Dan moeten we maandag nog maar even met ons allen een beetje poetsen hier en daar.

De voorlopige overdrachtsdatum is gesteld op 15 februari. Dat zou me toch een welhaast utopisch scenario zijn!

vrijdag 17 december 2010

Personnummer - van het kastje naar de muur

Tijdens mijn eerste bezoek aan Karlstad kon ik probleemloos een bankrekening openen, daarvoor kreeg ik een tijdelijk persoonsnummer, en de bank kreeg een kopietje van mijn paspoort, en van Richard's contract bij Värmlands Operan.Daarna een afspraak gemaakt met een andere dame van dezelfde bank, voor informatie omtrent het afsluiten van een hypotheek/lening.

Wanneer wie dan ook in Zweden een huis wil kopen, moet er minimaal 15 % van het aankoopbedrag aan eigen kapitaal voorhanden zijn. Een Zweed kan dan voor maximaal 75 % een hypotheek afsluiten, en voor maximaal 10 % een korter durende lening. Bijkomende kosten moet je uit eigen zak betalen. Een Niet-Zweed, wij dus, krijgt alleen die hypotheek, tenzij hij/zij een Zweeds Personnummer heeft. En ja, inderdaad, dat krijg je zodra je er woont, of zodra je er werkt. Het advies luidde dan ook om, gewapend met het contract, een tijdelijk persoonsnummer aan te vragen, zodat we toch wat extra zouden kunnen lenen. Volgens de bank moesten wij dat doen, volgens de betreffende instantie in Karlstad zou de werkgever dat kunnen doen, ofwel de bank. De bank? Maar daar kwam ik juist vandaan. De overkoepelende belastinginstantie maar weer geschreven, en die bevestigden mijn vermoeden, dat je een persoonsnummer krijgt, zodra je in Zweden woont of werkt.

Dus: wanneer Richard op 1 februari begint te werken, midden in de Zweedse winter, kan hij die dag een persoonsnummer gaan halen, waarmee hij een lening kan aanvragen. En waar moet Richard daar wonen tot die tijd? Beetje koud buiten, of niet?

Stel je voor: je leent/steelt geld (niet in Zweden uiteraard, want zeker dat eerste lukt niet zonder Personnummer) ,koopt een huis, en op de dag dat je de sleutel krijgt schrijf je je in bij de burgelijke stand, krijgt een persoonsnummer, en kan daarmee de lening aanvragen waarmee je die andere lening elders (of het gestolen bedrag) weer netjes afbetaalt...

Deed me denken aan "Der Hauptmann von Köpenick", Duitse les VWO5, heel, heel lang geleden.

Op het stadhuis wisten ze me te melden dat dat wel heel vreemd was, want er waren wel meer buitenlanders die daar een woning kochten en het was toch nooit een probleem.

De verkopende makelaar suggereerde dat we het eens bij een andere bank zouden proberen. Aangezien het inmiddels tijd was voor Richard om op zijn beurt naar Karlstad te reizen, maakten we daar maar eens een afspraak. En of hij dan de hele correspondentie over dat Personnummer ook maar mee wilde nemen. Eenmaal op die bank was alles in 20 minuten geregeld...

Wat was het geval: in Zweden regel je leningen e.d. bij de lokale bank. Die kent de makelaars, die kent de huizen, die kent vaak ook de mensen die in die huizen wonen, omdat die ook hun leningen bij die lokale bank hebben lopen. Zo ook hier, die hadden elkaar al lang gesproken, en ook Richard's nieuwe werkgever aan de telefoon gehad. Toen ook nog eens bleek, dat de huidige eigenaars een bedrag aan pandbrieven bij die bank in de kluis hadden liggen die de waarde van de nieuwe hypotheek plus lening oversteeg, verscheen er een brede glimlach op de gezichten, en was ook de extra lening geen enkel probleem. Maar dan moesten we wel meteen na aankomst direct die nummers gaan regelen, en dan was er ook nog een loket in hetzelfde gebouw waar we de kinderbijslag konden aanvragen, en weer een ander loket in datzelfde gebouw waar we ons voor de ziektekostenverzekering konden registreren.

Toen Richard me die middag belde met het goede nieuws dat het in orde was, kon ik hem meteen vertellen dat ik 10 minuten eerder al het tweede, aangepaste bod op ons huidige huis doorgebeld had gekregen door onze eigen verkopende makelaar... En Richard genoot van een winters Karlstad:

Dyvelsten - de verrassing

De maandag na mijn bezoek in Dyvelsten werd het hele probleem voor ons opgelost:

Mail van Lena, al heel vroeg.

- Wat ik nu ga schrijven wil je helemaal niet lezen!

Ze had de broers opgebeld met ons bod op het huis, en met de mededeling dat we serieus gingen onderzoeken of we de percelen allebei zouden kunnen financieren. Daarop was hun reactie, dat ze het hele project uit de verkoop terugtrokken, omdat er een zoon vanuit Lund kwam en daar wilde gaan wonen.

Het arme mens was er helemaal ontdaan van...

En wij? Éigenlijk waren we opgelucht. Direkt een mail weg naar de makelaar van het laatste huis wat ik in Molkom had gezien, met een bod. De volgende dag waren we het eens over de prijs, en ging ik op zoek naar iemand die een bouwtechnische keuring voor ons kon uitvoeren, want een keuringsrapport was niet voorhanden. Lena toonde zich een vriendin in wording, want toen ik haar de door de verkopende makelaar gesuggereerde "Byggkonsult" doormailde, kreeg ik per ommegaande haar mening over wie dat het beste kon doen. Ze had gelijk, want de week erna werd het huis al gekeurd. Gelukkig geen dramatische verbouwingsnoodzaken, alleen een paar kleinere aandachtspunten. En de opmerking: - het dak kon niet worden gekeurd, omdat er sneeuw op lag.



Goed, de volgende stap: we kunnen er 10 januari over beschikken, maar dan moeten we overvliegen om te tekenen, ook de hypotheek. Aangezien Richard t/m de derde week van januari moet werken gaat dat niet lukken. Voorlopig wordt de datum verschoven naar 25 januari. Het voorlopig koopcontract zouden we per mail krijgen.

Maar dat kwam niet.

Toen heette het: het koopcontract komt zodra de financiering is geregeld. Daar waren we al mee bezig, en dat schoot van geen meter op, omdat we nog geen Zweeds Personsnummer hebben. Zoiets als sofi/BSN. Voor de bank was dat een punt.

- wordt vervolgd -

...

donderdag 16 december 2010

Oneerlijk.. :)

Zeer apart..

Gisteren, tijdens Nederlands, werd ik weer eens aangesproken:

-Dus jij gaat verhuizen!
-Ja..
-En waarheen dan?
-Midden-/Zuid-Zweden
-Maar waar precies?
-Bij Karlstad in de buurt.
-Echt?? Daar ben ik op vakantie geweest!!

Dat was vreemd.. Zeer vreemd.. Maar toen:

-In Karlstad of erbuiten?
-In een dorpje daar in de buurt.
-Hoe heet dat daar dan?
-Molkom..
-Serieus, daar ben ik ook geweest! Het was daar superstil, en er waren elanden in het wild. En Karlstad is toch wel in de buurt, leuke stad trouwens!

Aaaahh!! Zij is er geweest op vakantie, en ik niet eens terwijl ik er ga wonen..

Hoezo oneerlijk..

Maar wel toevallig, en zeer apart :)

Jachtrecht bij de koop in!

Die donderdagmiddag bekijk ik nog twee huizen in Molkom. Bij de eerste wordt me al direct verteld, dat de prijs wel 10 % mag zakken, omdat de eigenaars al elders wonen en ervan af willen: het huis was nog een tijdje verhuurd, maar de huurder heeft de laatste termijn niet betaald en is met onbekende bestemming vertrokken. Het huis is al leeg, dus we zouden er makkelijk vóór 1 februari in kunnen. Haardje in de woonkamer, maar de ruitjes liggen ernaast, en de makelaar kan ze er ook niet goed inkrijgen. Donker, versleten behangetjes, vloerbedekking donker, betimmering donker, ondanks het prachtige weer vind ik het er niet fijn. Het huis ligt wel prachtig.

Daarna een nieuwere wijk, ook weer een beetje op een heuvel. Echt Zweeds Huis: rood geschilderd en van hout. Helaas geen open haard, wel een bibliotheek op de bovenverdieping: de overloop is nogal ruim bemeten, en behalve twee wanden met boeken is er plaats voor een salontafel, een bankje en twee stoelen. Vanuit de dakkapel een schitterend uitzicht. Grote keuken, daar past onze eettafel met stoelen makkelijk in, ruime woonkamer, nog een behoorlijke kamer beneden (piano apart!), zelfs met een deur naar buiten die ik eerst niet zag omdat de kamer vól staat en ligt met troep. Een klein kantoortje naast de voordeur, en tussen de pianokamer en de woonkamer nóg een kamertje. Boven een heel grote slaapkamer met uitzicht over het meer, een inloopkast én een ingebouwde kastenwand, aan de andere kant van de overloop-bibliotheek was nog zo'n kamer, maar die is in tweeën gesplitst. Dat zijn dan 6 slaapkamers en een meubileerbare overloop. Vergelijkbaar met de 7 kamers van de Dyvelstensvägen. Perceeloppervlak van dit huis is echter "maar" de helft: bijna 1200 m². Tuin rondom, smal weggetje waar duidelijk alleen maar de bewoners van de aanliggende huizen komen, schuur met apart hok voor fietsen. Badkamer met toilet beneden, toilet en douche boven. Ook nog een washok. Ik ben er helemaal weg van, dit wordt een serieuze concurrent van het Dyvelstenhuis.

Op de terugweg naar Deje langs mijn lievelingsroute is het weer genieten. Ook daar staan bordjes "till salu", "te koop", maar ik let er liever niet op: we zullen toch concessies moeten doen in het kader van de bereikbaarheid van werk en school. Niet al te afgelegen wonen dus.

Vroeg in Forshaga, dus ik kan nog mooi een voorraad brood inslaan voor thuis. Even in de handwerkwinkel rondgeneusd, me erover verbazend dat ze in zo'n dorp het complete assortiment aan DMC borduurgaren hebben... daar heb ik me toch half Europa voor doorgereisd, omdat het garen voor het "Spaanse" kleed op was. Had de kleurtjes niet bij me, dus heb me beperkt tot twee bolletje wol voor Marina's beddesprei.

Nu terug naar Lena.

Het Dyvelstenhuis was oorspronkelijk een groter bezit, wat door erfrecht is vesnipperd, net als in Nederland vroeger met de landerijen: elk kind kreeg een gedeelte. De erfenis van de twee broers blijkt niet alleen te bestaan uit huis, garage en timmerschuur (waar je twee mooie kamertjes zou kunnen maken (als je geld over hebt), maar uit nog een V-vormig perceel daarachter, met een uiterst gammele voormalige gróte paardenstal en een stukje bos. Naar dat perceel loopt geen toegangsweg, die zou langs de oude heg wel gemaakt kunnen worden, maar wie heeft dat nu over voor een bouwval? Nu overwegen de broers om die twee percelen samen te laten voegen, maar daar moet natuurlijk speciale toestemming voor gevraagd worden bij bepaalde instanties. Bijkomend probleem is, dat het achterste perceel wél voorzien is van jachtrecht voor de eigenaar, maar het voorste perceel niet...

Jachtrecht dus. Dat is in Zweden automatisch gekoppeld aan een bepaald perceel, waarop de eigenaar, als hij zijn jachtbrevet heeft, en wanneer hij zich heeft aangesloten bij een jagersvereniging, mag jagen. Normaal gesproken grenzen er een heel aantal van dat soort percelen aan elkaar, zodat op al die percelen gejaagd mag worden door eenieder die lid is van die vereniging. Thuis had ik al ooit geroepen dat ik in Zweden mijn jachtdiploma zou gaan halen als we ergens afgelegen zouden gaan wonen. Eigen voorziening in konijnen en zo. Nooit gedacht dat dat meteen al zo dichtbij zou komen.

Wanneer het zou lukken om de percelen te koppelen, zouden ze voor dat tweede gedeelte een 250 000 kronen extra willen hebben. Waarmee ons grondgebied 4000 m² zou beslaan. Een mini-landgoed dus. Toch werd het op deze manier wel érg veel geld voor één inkomen. En dan maar hopen dat er niets kapot gaat. Willen we ons opnieuw een slag in de rondte werken om de eindjes aan elkaar te knopen? Dat hebben we een paar jaar geleden al gedaan, met drie kleine kinderen en een 3/4 baan bij Het Gelders Orkest. Het ging toen ook, en moet je nu eens zien wat we voor een grondstuk en wat we voor een gebouwen krijgen.

Nú hebben we serieus een probleem...

Lena

Lena is een speciaal stukje waard. Het was leuk om haar weer te zien, we hebben een heel gezellige ochtend gehad, ondanks dat het bezoek eigenlijk een zeer zakelijk doel had. Ik zou willen dat alle makelaars en makelaarsassistenten zo enthousiast zijn over de huizen die ze in de verkoop hebben. Je zag haar gewoon ook zelf genieten. En álles wat je wilt weten wordt uitgezocht en nageplozen. Bij het Dyvelstenhuis was dat ook zeker noodzakelijk, omdat dat hoog op ons prioriteitenlijstje bleef staan, ook nádat ik met haar nog een ander huis in Deje, aan de Kanalgatan, had bekeken:


Een huis met een eigen aanlegsteigertje aan de Klarälven, de rivier die naar Karlstad stroomt.

Het Dyvelstenhuis was hier een soort uitgebouwde versie van, in betere staat, zonder aanlegsteiger, maar met 3 keer zoveel grond. Jammer dat het wel de redelijk drukke weg 62 dichtbij heeft, je hoort in Dyvelsten steeds verkeer, hier aan de Kanalgatan is het een stuk rustiger. Toch ook te weinig kamers. Dyvelsten bleef over.

Met de belofte om in de middag nog even te bellen voor meer info over het Dyvelstenhuis, vertrok zij naar een andere afspraak, en ik naar Grums, voor een tweede bezichtiging van "het witte huis". Dat verschoof naar de tweede plaats.

Typisch Lena: houd je van breien? Wat bleek? Omdat ik nog geen werk had in de omgeving, had zij al zo haar eigen ideeën om wat extra inkomsten voor me te genereren. Zijzelf breit erg graag, en maakt van die modieuze dingen als losse collen voor op een trui, en met kraaltjes versierde polswarmers. Die verkoopt ze aan twee boetiekjes in de omgeving, en naar eigen zeggen heeft ze te weinig tijd om te breien, omdat alles al verkocht is vóór ze het volgende afheeft. Een paar keer per jaar huurt ze een tafel voor 75 of 100 kronen op een markt (ik kreeg meteen het plaatselijke krantje onder mijn neus waar weer zo'n markt werd aangekondigd), en zo verdient ze nog wat leuks bij. Ik moest dan gewoon 1000 van dat soort dingen maken, misschien konden de dochters dan ook wel helpen, en dan verder gewoon op alle muziekscholen in de omgeving opduiken. Die in Kil zou heel erg goed zijn.

Ook wist Lena dat de muziekvakopleiding in Arvika, 60 km (6 mil) van Karlstad, héél erg goed bekend staat. Schijnt één van de beste opleidingen tot muziekleraar in Zweden te zijn. Laat Marina die nu net op het oog hebben, dus ik nam me voor om daar vrijdag op de terugreis naar Oslo, even langs te gaan voor informatie.

En Forshaga heeft een heel bijzondere Gymnasieskola, waar leerlingen uit de verre omtrek op af komen, omdat deze twee specialisatierichtingen niet op veel scholen te vinden zijn: visserij, en hondenverzorging.

Van haar kreeg ik ook de namen en telefoonnummers van twee mensen in Forshaga, die daar elk jaar een kamermuziekweek organiseren. Het gebouw waar dat plaatsvindt konden we vanuit het groene huis in Deje zien liggen, aan de overkant van de rivier. (Bleek Brygerigatan toch om de hoek van Kanalgatan te liggen. Het was al net zo'n type huis. Maar met mijn richtinggevoel was mij natuurlijk niet opgevallen dat we twee keer in die buurt waren, omdat Lena maar meteen een soort toeristische route met me had gereden...) De concertzaal was in een voormalige fabriek, en die mensen zouden vast wel in onze plannen geïnteresseerd zijn. Dát was dus adresje twee, minder utopisch dan wat we in het hoge noorden hadden gevonden tijdens de zomervakantie, maar misschien wel eerder te realiseren.

Tenslotte lanceerde ze nog een opmerking, waar ik haar steeds weer dankbaar voor ben:
- Een huis adopteer je niet. Je kunt het altijd weer verkopen.

Inderdaad kreeg ik in de middag een telefoontje van haar: of ik donderdagmiddag tijd had? Dan zou haar chef alle informatie over het Dyvelstenhuis voor me hebben, want het leek allemaal nogal ingewikkeld te zijn, en ik moest dat heel goed uitzoeken en overleggen. Donderdagmiddag zou ik nog twee huizen in Molkom bekijken in dezelfde prijsklasse als die in Dyvelsten, en aangezien Forshaga op de route lag, kon ik dat nog precies inplannen.

Antika Rum

Omdat ik op Rasta Grums wel was uitgekeken tijdens mijn vorige verblijf, gingen we op zoek naar een ander onderkomen voor deze tweede peirode, liefst in de buurt van Forshaga of Molkom, waar ik dit keer wel een paar bezichtigingen had kunnen  regelen. Dat lukte bijzonder goed, en ik kan iedereen deze B&B aanraden:


Adres? Dyvelstensvägen 27. En waar zou ik de volgende ochtend als eerste gaan kijken? Op nummer 25.

Ik was heel trots dat ik er in het donker maar één keer voorbij was gereden, parkeerde op mijn gemakje de auto, koffertje eruit, en toen ging de deur open: jongeman met kindje op de arm:
- Wij hebben helaas geen kamer voor u vandaag.
Dat zal toch niet waar wezen? Ik had nog wel per e-mail een bevestiging gekregen... Gelukkig was het ook niet waar, en hadden ze alleen maar de aankomstdatum verkeerd genoteerd. In vliegende vaart werd een kamer voor me in orde gemaakt, en ik kreeg de beschikking over een eigen douche en toilet. En sauna. Hoe laat ik wilde ontbijten? En ik moest niet op de troep letten, want ze waren net terug van hockey-training.

De volgende ochtend heerlijk ontbeten in de keuken, ze waren erg benieuwd wat mij vanuit Nederland met een Noorse auto in Dyvelsten deed belanden in deze tijd van het jaar (en dan hebben we het over eind oktober, want ik loop nogal achter met de verslaglegging). Toen ik vertelde dat we een huis in de omgeving van Karlstad zoeken, omdat Richard daar gaat werken, wist Stefan mij te vertellen dat hun buren hun huis ook te koop hebben gezet. Op mijn beurt kon ik dus melden dat ik daar eigenlijk speciaal voor kwam...

Deje? Of Dyvelsten?

Slecht geslapen die nacht. Geen wonder dat ik met een parkeerkaartje mijn ontbijt wilde betalen... Bij toeval kwam ik onderweg naar Stockholm bij dezelfde pleisterplaats terecht als zondag op de heenreis. Nog steeds hetzelfde briefje op de deur: wegens cursus vandaag gesloten. Ik begon te vermoeden dat dat briefje tot het volgende toeristenseizoen zou blijven hangen. Het liefst had ik de terugreis uitgesteld om het huis in Dyvelsten nog te kunnen gaan bekijken. Heb me een slag in de rondte gerekend. Het zou moeten kunnen, als je de schuur bij het groene huis moet gaan verbouwen ben je bijna hetzelfde bedrag kwijt.

Vrijdagavond weer thuis. Van de zon in Zweden naar de regen in Nederland. Alweer, net als na de zomervakantie, dat geeft toch wel een vertekend beeld, of niet? En wat ik al dacht: ook Richard onder de indruk van het huis in Dyvelsten. En van het groene huis.

Om kort te gaan: de daaropvolgende maandagochtend doen we een bod op het groene huis. We zijn de derde. Een paar uur later valt er één af. En maandagavond vallen ook wij af. Dat is typisch Zweeds: de vraagprijs is de uitgangsprijs, en dat betekent inderdaad dat het alle kanten op kan. Met een lage vraagprijs trek je veel kijkers, en dan kun je wachten op het beste bod. Dat betekent dat je als koper héél goed moet weten wat je grenzen zijn, omdat je anders maar zo teveel betaald voor een huis. Bij ons was de garage de grens.

Inmiddels was voor ons wel duidelijk dat ik zo snel mogelijk weer naar Zweden moest, vanwege het Dyvelsten-huis. We lieten Lena weten dat we 50 000 kronen bovenop het laatste bod wilden doen, maar dat ik dan wél het huis uitgebreid wilde bekijken. Dus 10 dagen later zat ik weer in het vliegtuig. Naar Oslo dit keer, want Stockholm was opeens niet meer te betalen op zo korte termijn, en Joost mocht weten hoe vaak we nog zouden moeten gaan. Oslo Gardermoen is een leuk klein vliegveld, de autoverhuur was bijin de aankomsthal om de hoek, sleutel van het autootje had ik een half uur na de landing al in de zak, ik had mijn bagage toen ook al gehaald. Even de bushalte oversteken, de parkeergarage in, één verdieping naar boven, en daar zou mijn autootje staan. (Handig, in Stockholm zit je eerst nog tien minuten tot een kwartier in de pendelbus voor je bij de autoverhuur bent.)

Autootje dus. Kleinste model aangevraagd, want wat heb je nou helemaal voor bagage voor 4 dagen? Het was even zoeken, en uiteindelijk vond ik de auto dankzij het nummerbord. Ford stationwagon...Eerst maar eens zien dat de stoelzitting naar beneden ging, want ik kon met mijn korte beentjes amper bij de grond, laat staan bij het gaspedaal. Helemaal opgelucht was ik, toen ik al die krappe bochten had gerond zonder ook maar één krasje of schrammetje, ik had het er warm van gekregen. Welgemoed stortte ik me in de namiddagspits rond Oslo. Tsjonge, wát een drukte! Wel raar dat ik het steeds warmer kreeg, ik had de verwarming toch uitgedaan? Het duurde even voor ik doorhad wat er aan de hand was: stoelverwarming stond op maximum. Weet ik veel, punt één zijn we hier autoloos, punt twee hebben we heel andere winters, punt drie ga ik geen Noorse gebruiksaanwijzing van 200 pagina's bij een huurauto lezen voor ik wegrijd, ik heb mijn rijbewijs toch, en een gaspedaal monteren ze doorgaans niet opeens aan de linkerkant, in een ander land.

Eind oktober, langs de weg hier en daar een vergeten plukje sneeuw. Aan de rechterkant van de weg een springschans. Nee, twee.

Bryggerigatan, Deje, het groene huis

Jammer dat ik dáár geen foto van heb. Donkergroen, balkonnetje boven de voordeur, uitzicht over de rivier, en ja inderdaad, een grote appelboom in de tuin, rustige wijk, loei van een keuken, haardje in de woonkamer, alles tot in de puntjes gerenoveerd op de garage plus schuur na, ik had niet de indruk dat dat overeind zou blijven met meer dan een halve meter sneeuw op het dak... Beetje weinig slaapkamers: twee stuks voor ons vijven, maar wel héél groot. Op één ervan zouden makkelijk drie kinderen kunnen slapen, en dan zouden we de garage plus schuur met de grond gelijk moeten maken en daar twee of drie nieuwe kamers in de vorm van een blokhut kunnen creëren tijdens de volgende zomer. Maar wacht eens even... we zouden er toch alleen maar een tijdje tussenuit, en onszelf een halfjaar of een jaar de tijd geven om te kijken wat we daarna zouden doen? En nu dacht ik opeens serieus over een verbouwing? Dan gaat er nu toch iets mis, geloof ik...

Tegelijk met mij kwam er een Noorse dame kijken naar dat huis, die hoefde er alleen maar met drie katten in. Op zich een stuk praktischer. Voor haar dan. Maar het is zo'n leuk huis, en die kéuken! Het is momenteel het vakantiehuis van een familie uit Stockholm, die het voor de kinderen hebben opgeknapt. En laten die kinderen er nu niet willen gaan wonen! Maar wij wel!

Lena, de makelaar, liet me nog een ander huis zien, instant bewoonbaar, genoeg kamers, beetje duurder, maar hoefde je niets meer aan te doen. Jammer genoeg een huis van steen, en we willen zo graag een houten huis, als we dan toch al naar Zweden gaan! En, achter het huis een autowerkplaats, die je natuurlijk op Hemnet ook niet zag staan. Huis nummer drie was wél van hout, maar een bouwval. De oorspronkelijke bewoners waren slim: die wonen er nu recht tegenover. Blijkbaar waren de huidige eigenaars gestrand in de renovatie, want alles lag overhoop, geen licht, geen water, dat viel meteen af. Weer teruggereden naar het groene huis. Lena liet me rondlopen, ging zelf aan de keukentafel zitten telefoneren, wat ik erg prettig vond. Inmiddels was het donderdag, ik had die week 13 huizen gezien, was twee keer op de bank geweest, twee keer in Karlstad voor informatie over de streek, en om foto's te maken voor het thuisfront (wat misging omdat de batterijen van de camera nog op de hotelkamer in de oplader zaten), en was dus compleet afgedraaid. Of ik nog even op kantoor kwam voor een kop hete koffie? Oh, als dat zou kunnen?

In Forshaga was ik vóór mijn afspraak met Lena al even geweest, je hebt er alle winkels die je nodig hebt en een paar extra. Die ochtend was ik namelijk ook al naar Molkom gereden, omdat daar een paar huizen te koop stonden, waarvan de betreffende makelaars niet op mijn berichtjes hadden gereageerd. Vond ik niet erg, toen ik vanuit de auto zag ik wat voor staat ze verkeerden...Lief dorp, op een paar heuvels, aan één kant bos, aan een andere kant landerijen, en aan weer een andere kant een eigen meer. 25 minuten rijden vanaf Karlstad. Drie kilometer buiten Molkom de afslag naar Deje, die weg werd mijn lievelingstraject om te rijden. Niet te beschrijven, dat moet je gewoon zien.

De koffie was dus meer dan welkom, en onderwijl vertelde ze me, dat er binnenkort nog twee of drie huizen in Deje in de verkoop kwamen, maar die stonden nog niet op Hemnet. Met mijn jas al aan, viel mijn oog op de foto van een huis wat ik niet had gezien, ook niet op Hemnet: Dyvelstensvägen 25, even ten zuiden van Forshaga. 7 Kamers. 2600 m² perceel. Hout. Beetje duurder dan de andere huizen waar ik naar had gekeken, en daarom hadden we het ook niet op Hemnet zien staan. Een pláátje. 10 minuten rijden van Karlstad. Fietsafstand van Forshaga. Het was al het eind van de middag, en de volgende ochtend om zeven uur moest ik alweer onderweg zijn naar Stockholm. De gegevens werden voor me geprint, samen met een kostenberekening. Twee broers wonen daar nu, eigenlijk eentje, de ander woont in Amerika, en ze hebben het uit een erfenis. Er is al een relatief laag bod gedaan, en ze twijfelen of ze het moeten accepteren of nog een beetje wachten.

Kerstrapport

Deze week kwamen de Kerstrapporten, en ik vind het commentaar van beide mentoren wel een vermelding waard:

Beste Eva, focus op je idealen en breng ze in de praktijk. Veel succes in Zweden!

en, voor Yuri:
Make a new start in Sweden. Change your battery during the break, you will need the energy to adjust. We will miss your laid-back attitude!

Hebben we het getroffen met de mentoren of niet? Ze hebben werkelijk begrip voor de situatie, en doen alles wat mogelijk is om de laatste periode prettig door te komen. Eva mag nu tijdens de lessen Nederlands in een rustige ruimte Zweeds leren (Richard krijgt thuis het huiswerk om na te kijken), en Yuri is deze week serieus aan zijn presentatie begonnen te werken.

Om een indruk te krijgen van de reden waarom we de opmerkingen van de mentoren zo waarderen: van de 15 vakken heeft Yuri er 5 voldoende, inclusief arts en physical education, het hoogste cijfer zijnde een 6,7. Eva heeft, met 11 vakken, 4 onvoldoendes, dat viel uiteindelijk nog helemaal niet tegen. Eén ding is zeker: met Engels zullen ze in straks op school in Zweden geen enkele moeite hebben.

Toch is het interessant om te horen hoe ze aan die cijfers komen, want Yuri vertelde vanavond aan tafel dat hij voor chemistry een 1 en een 2 had gehaald, en nu gemiddeld een 3 op zijn rapport staat... En hoe hij een 0,1 voor Nederlands kreeg, omdat hij een boekverslag niet had ingeleverd. Eén van de klasgenoten wilde nog weten of hij het boek wel gelezen had. Nee, hoezo?

Toeval bestaat niet - artikeltje uit mijn postvak




... aan de universiteit van Karlstad, het zal toch niet waar wezen? Dit bericht vond ik zojuist in mijn postvak.

Zomaar even leuk om te plaatsen, om een indruk te krijgen van wat er allemaal gaande is. Blijkbaar slaat de stress ook in Scandinavië toe, al hebben ze de naam alles zo relaxed te doen...

Het witte huis, en de rest van Grums.


Tijdens de voorbereidingen van mijn eerste huizenreis naar Zweden was dit de favoriet. Vier huizen op een rijtje, een drietal kilometers van het centrum van Grums, omgeven door weilanden en bossages. 2400 m² perceeloppervlak, en, speciaal voor Eva, een jacuzzi. Enorme veranda, daarboven een enorm balkon, voor iedereen een kamertje. En, toen ik er ging kijken, nog een keer zo'n verdieping als kelder, verdeeld over verschillende ruimtes. In de verte een glimpje water van het plaatselijke meer te zien, een prachtige appelboom in de tuin, binnenshuis allerlei verrassende hoeken en gaten, waardoor ik er meteen verliefd op werd. Aan de binnenkant helemaal opgeknapt en vernieuwd, na rook- en waterschade door een brand in de kelderruimte, 10 jaar geleden. Daarvan was geen spoor meer terug te vinden. Op fietsafstand Borgvik; meer, picnictafels, kiosk voor koffie, ijs en fris in de zomermaanden, kleedhokje voor de zwemmers, oude watermolen, oude kerk, allerlei oude en zeer pittoreske gebouwen, en een kolonie aalscholvers - komen wij aan, met de twee broedende paartjes aalscholvers in Elderveld... Ook op fietsafstand winkels, banken, school, sporthal en ijsbaan van Grums. Kerk schuin tegenover, en een mooie ook, met een begraafplaats waar je graag komt. Als bezoeker dan voorlopig...

Nóg een huis bekeken, in de Bosaardbeitjesstraat, wanneer ik de naam zou moeten vertalen. Kunnen we zó in, ook weer iedereen een kamer, ook weer een heerlijke tuin, mét appelbomen, mét composthoop - het woonoppervlak is niet eens zo groot, maar zó ontzéttend handig ingedeeld. Maar ja, toen ik later nog eens op de plattegrond van Grums keek, kwam ik tot de ontdekking, dat er hemelsbreed maar een meter of 500 afstand was tussen dit huis en de kartonfabriek. Toch merkte je daar niets van, om het huis. Windrichting? Vanuit de eetzaal van mijn motel zag ik de wolken uit de schoorstenen over het meer wegwaaien. Maar is dat altijd zo? Nee dus: een paar dagen later was de wind gedraaid naar zuidzuidoost. Ik wilde nog wat brood inslaan voor thuis, kwam nietsvermoedend uit de supermarkt, en vond het opeens raar ruiken. De kartonfabriek dus. daarmee vielen meteen drie andere huizen af, die ik had bekeken. Bij twijfel gaf dit de doorslag. En ik begreep de prijsstelling van, én het aantal te koop staande huizen. Eva heeft astma, weliswaar niet in ernstige mate, maar wanneer je voor de frisse lucht naar Zweden verhuist, maak je je toch wat ongeloofwaardig als je dan in Grums gaat wonen. Bij "het witte huis" niks aan de hand. Niets te ruiken, de rookpluimen weliswaar te zien, maar op, weer hemelsbreed, 3 kilometer afstand.

In omliggende plaatsen: een schattig huis met karakter in een snoes van een wijkje, maar de achtertuin grenst aan dát gedeelte van de E18 en E45 waar beide wegen samen lopen. Factor rust valt weg daarmee, en factor tuin ook, want die ligt op een helling van 20 %. Dan nog een huis, werkelijk in de rust, maar ik loop te soppen in de tuin, terwijl het al dagen niet heeft geregend, en onder de pas geschilderde verf op de buitenmuur zie je iets wat veel weg heeft van luchtblazen.

Wat je allemaal toch níet ziet, op de foto's van Hemnet, en op de plattegronden.

woensdag 15 december 2010

Het huis is boos...

Twee dagen vóór we op vakantie gingen kwam de makelaar om de verkoopopdracht en de sleutels in ontvangst te nemen, zodat er tijdens onze afwezigheid foto's gemaakt konden worden om het huis alvast op Funda te kunnen zetten. Een goede drie weken later kwamen we thuis, in de regen, en in het donker (wat een verschil met noord-Zweden!), en zagen we de affiches voor de ramen. Inderdaad stonden er heel wat foto's op Funda, en er bleken zelfs al kijkers geweest te zijn. Onder andere iemand die er al in september in had gewild. Stel je voor zeg, dat zou mooi parallel gelopen hebben met de wens van Värmlands Operan om Richard al meteen na de zomervakantie te laten beginnen. Toch moesten we daar nog even niet aan denken...

De volgende actie was deelname aan de kijkavonden op donderdag. Dat we daaraan deelnemen werd op de website van de makelaar vermeld, en een eventuele geïnteresseerde zou dan zonder afspraak mogen komen kijken. We kregen een paar mooie presentatieimappen, en het verzoek om kijkers te vragen een kaart in te vullen zodat de makelaar kan bellen met de vraag hoe ze het huis vonden. Ze zouden vragen over het huis daar dan ook op kwijt kunnen. Dus ik gooide mijn lesrooster om: geen lessen meer geven op donderdagavond, wat gelukkig voor de leerlingen niet zo'n probleem was. En voor ons werd het zaak om het huis netjes te maken en te houden.

Maar het huis werd boos, dat we het, na de grote opknapbeurt van 2 tot 4 jaar geleden, zomaar opeens van de hand wilden doen. Op een donderdagochtend kwam ik beneden, wilde de vaatwasser openen om er onze lievelingsbekers uit te halen voor de koffie, en zag dat er een flinke laag water in stond. De vaat was duidelijk niet schoon. Goed, na het ontbijt zeven goed schoonmaken dan maar, nu eerst het espressopotje op het gas. Deed de ontsteking het niet. Lucifers brachten uitkomst. Na het ontbijt alle prut uit de vaatwasser geschept, zeven er uit, zat niet veel méér in dan anders, de bodem losschroeven hielp ook al niet. Bovendien bleek, toen ik alles met heet water wilde uitspoelen, dat er helemaal geen heet water was: boilertje onder de afwasbak deed het niet. Niet leuk. Keukenman gebeld, die kwam laat op de avond, dus we waren dit keer héél blij dat er géén kijkers waren geweest! Vrijdags kwam de electricien tot de conclusie dat hij voor een serieuze reparatie eigenlijk ook nog even het spatscherm van de fornuis moest loshalen, want hij meende zich te herinneren dat hij daar leidingen had doorgetrokken. Maar ja, het huis staat te koop, en dat is allemaal wel drastisch, en helemaal zeker was hij er niet van, dus hij heeft het provisorisch opgelost door de leidingen ergens anders aan te sluiten, maar dan moeten we niet alle apparatuur tegelijk aanzetten.

Enfin, eind goed al goed, het viel, vonden ze, ook nog onder de garantie.

Twee weken later deed de wasemkap het niet.

Geen licht, geen afzuigfunctie, dus dat werd pasta koken met het raam open. Dus waren we alsnog de klos. Gelukkig bleken er inderdaad leidingen achter het spatscherm te zitten, maar de goede man moedt wel een heel eind daarboven ook nog een geul uitbikken om er bij te kunnen. De leidingen die er zaten waren bij de verbouwing niet in gebruik, en men heeft niet bedacht dat het wel eens hele oude leidingen zouden kunnen zijn. Die hebben namelijk de neiging om door te branden als je er nieuwe apparatuur op aansluit. Daarom rook het dus de voorgaande dagen zo raar in de keuken, en daarom waren we toch wel blij dat we er zonder brand mee weg zijn gekomen...

En vanmorgen haalde Marina haar fiets uit de schuur:
- Hé mam, moet je die buitenkraan eens zien!
Ben nog nooit zo snel op mijn sloffen de sneeuw in gelopen.... Ik zou willen dat mijn tuinsproeier zo'n mooie nevel over de planten liet neerdalen, maar vanuit een buitenkraan zie ik het toch niet zo graag. Snel dichtgedraaid, en daarmee was dit euvel gelukkig eenvoudig verholpen: alleen de aansluitring van de slang aan de kraan was stukgevroren, de waterleiding zelf was nog heel.

Volgens mij moeten we gewoon zo snel mogelijk gaan verhuizen...

vrijdag 10 december 2010

Huizenjacht of elandjacht?

11 oktober. De eerste afspraak met een makelaar is pas in de middag, dus ik ga na het ontbijt eerst maar eens de buurt verkennen. Zon, strakblauwe lucht, wat wil je nog meer? De golfbaan kan ik niet meteen vinden, maar kom bij een klein meertje met kleedhokjes, parkeerplaatsje, en grilplaats. Op de weg een aangereden das. Blijkbaar is er ondanks het weinige verkeer toch wel zoveel wild dat dat aangereden kan worden. Sneu voor de das.

Een afslag verder dan ik dacht staat toch opeens de golfbaan aangegeven. Ik rijd voorzichtig door en parkeer bij het clubhuis. Er staan al vier auto's, verder niemand te zien. Ik loop het clubhuis binnen, kuch eens nadrukkelijk bij de receptie, en dan komt er al snel iemand aan die me uitgebreid van informatie voorziet. Voor € 300 kun je een jaar lang golven, en nee, ze hebben geen wachtlijst. Een brochure is er niet, er worden wat papieren voor me uitgeprint, met excuses dat ze de informatie alleen in het Zweeds hebben. Verder kun je, wanneer je daar lid bent, ook gratis op de golfbaan van Kil spelen, op een tiental andere banen krijg je 10 % korting op de greenfee. Over de hoogte van de greenfee heb ik me verder geen zorgen meer gemaakt. Richard en Yuri kunnen zich uitleven.

Nog lang geen 13 uur, dus de auto in Grums geparkeerd, en voor informatie naar de bank. Binnen een uur een Zweedse bankrekening geregeld en een afspraak gemaakt met iemand die over hypotheken gaat, want dát is in Zweden een heel ander verhaal dan hier.

Dagens rätt voor 65 kronen, ongeveer 7 euro. Salade, pasta met kipfilet-roomsaus, brood en boter, drankje bij het eten, en koffie met een koekje toe.

Om klokslag één uur loopt de makelaar binnen bij de bank waar ze haar kantoor heeft, en omdat we vier huizen gaan bekijken, stelt ze voor dat zij me rondrijdt. Na de eerste paar kennismakingszinnen (het Zweeds gaat goed!) opeens een zin die ik niet snap:
- Houden jullie van jagen?
- Ehh, sorry?
Nu in het Engels: - Houden jullie van jagen?
Dus toch goed verstaan - mijn Zweeds is blijkbaar nog beter dan ik dacht. Nu begrijp ik ook waarom zij me mailde dat ze éigenlijk die week vrij was: in Zweden is op 11 oktober officieel de elandjacht begonnen. Het is namelijk voor iedereen toegestaan om het jachtdiploma te halen, hoewel je voor groot wild een speciale vergunning moet hebben. Blijkbaar is daar wel aan te komen, want als ik me goed herinner is het quotum voor eland alleen al in Värmland vastgesteld op 1000. Of waren het 2000? Ik ben zwaar onder de indruk, ik dacht dat die solitair levende dieren niet echt heel veel voorkwamen. En weet je hoe gróót die zijn? En hoe lekker?

In de loop van de week zie ik inderdaad regelmatig iemand met hond en geweer midden in een weiland rustig staan wachten. Elanden, wees gewaarschuwd!

10-10-'10, om 10.10 uur

...vertrok het vliegtuig waarmee ik voor het eerst op "zakenreis" ging. En toen ik mijn boardingpass had geprint zag ik het nóg niet, dat kwam pas dagen ná de reis...

Na vele tientallen uren doorgebracht te hebben met het bestuderen van de Zweedse huizen-website, de kaart van Värmland naast ons op tafel, heb ik bezichtigingsafspraken kunnen maken bij verschillende makelaars voor een goed dozijn huizen binnen een straal van 30 km rond Karlstad. Ongeveer de helft daarvan in Grums, zodat het achteraf bekeken wel erg handig was dat het B&B in Karlstad waar ik mijn oog op had laten vallen geen plaats meer voor me had, en ik in een motel in Grums terecht kwam. Zag er heel plezierig uit op de website, een soort vanderValk-keten leek het. In al die plaatsen ook de scholen opgespoord, de sportlocaties, golfbanen, adressen van banken, winkels, VVV's en gezondheidscentra (soort uitgebreide doktersposten).

Tijdens de daling van het vliegtuig boven Arlanda zag ik de kleuren al: het groen van de naaldbomen, en daartussen goudgeel en koperrood, tijdens de rit naar Grums was het soms lastig om de blik op de weg te houden, het licht was zó prachtig! De snelweg was lekker rustig, een stoplicht hier en daar stoorde niet echt, en om in Grums te komen hoefde ik alleen maar de E18 te volgen. Simpel, keertje stoppen onderweg, bordje op de deur: wegens cursus vandaag gesloten. Vreemd, op zondag. Maar een paar km verderop was de koffie heerlijk, en ik trakteerde mezelf op een gebakje.

Tegen zessen in Rasta Grums, hadden ze keurig een kamer voor me gereserveerd, voor één nacht.... Oeps. Had ik even mazzel dat het geen hoogseizoen was! Na wat schuiven met de maar liefst 6 kamers kwam het allemaal goed, en kon ik me voor de geboekte 5 nachten installeren. Ik kreeg ook keurig 4 ontbijtcoupons mee. Kon ik meteen mijn kersverse Zweeds oefenen en uitleggen dat ik ook graag op de vertrekdag zou willen ontbijten, en dat ik voor 5 keer logies met ontbijt had geboekt. Hmm, zou het dan toch waar zijn wat we in al die boekjes lezen, van al die mensen die naar Zweden zijn gegaan? Dat van die niet terugbellende makelaars hebben we ook al gemerkt. Maar goed, dan had ik nu meer dan 20 huizen moeten bekijken... De kamer zag er toch wel heel anders uit dan op de website, maar het bed lag lekker. Uitzicht op de aanrijroute van de drive-in Burger King en de E18. De hamburger van de Burger King smaakte prima, en iedereen was vriendelijk.

De dagen erna kreeg ik een indruk van hoe men in Zweden "de Franse slag" interpreteert bij het poetsen van de kamer: de ene dag neemt men een leeg flesje mee, de dag erna het bijbehorende glas. Een andere keer leegt men de prullenbak, om een dag later daar een nbieuwe zak in te doen. Handdoeken kreeg ik elke dag nieuw, ook als ik ze weer terug ophing, omdat men vroeg de te verwisselen handdoeken op de grond achter te laten. Aan de andere kant was het ook helemaal geen probleem toen ik op de vertrekdag mijn ontbijt wilde betalen met een parkeerkaartje uit Karlstad, omdat ik dacht dat dat mijn ontbijtcoupon was (het was nog zo vroeg...). Laat maar zitten, het is wel goed zo. Je zag ze denken: die buitenlanders ook altijd... Gelukkig vond ik tijdens het ontbijt alsnog de juiste coupon.

donderdag 9 december 2010

Nog meer mentorgesprekken

Toch is een eindexamen wel een goede stok achter de deur, want bij Eva en Yuri verdween de motivatie voor schoolwerk als sneeuw voor de zon op het moment dat de streefdatum voor een verhuizing in januari/februari 2011 kwam te liggen. Zeker in de wetenschap dat ze daar een behoorlijk flexibel programma zouden krijgen, en eerst Zweeds zouden moeten leren. Ook de geruchten dat er in Zweden op de basissschool niet zoveel huiswerk gegeven zou worden werden met groot enthousiasme verwelkomd. Waar ze een paar jaar geleden hoog inzetten op het tweetalig VWO, was de inzet om dat te halen al een heel eind teruggelopen, na achteruitlopende resultaten bleef van de eerste ijver al wel heel erg weinig over, een tijdelijke deelname aan de huiswerkbegeleiding een goed jaar geleden gaf alleen maar even soulaas. Jammer dat daar opeens iemand anders aan de leiding kwam te staan, want van rustig werken leek daarna weinig sprake meer te zijn - het was één grote litanie, als ze thuiskwamen tegen zessen.

Huiswerk,  huiswerk,  huiswerk...

Evengoed had de leerlingbegeleider van Yuri en Eva het idee dat ze het wel zouden kunnen, en dat een IB-school in Karlstad, nu Eva in het vierde jaar in Arnhem zit, haar misschien de resterende drie jaar kon toelaten. In Zweden duurt de middelbare school (gymnasieskola dus) drie jaar, en dan zou ze mooi op schema blijven. In onze ogen een jaar voorlopen, omdat ze alledrie, ook Marina, op de basisschool een groep hadden overgeslagen. Dat extra jaar zouden we ze zo graag gunnen om een beetje op adem te komen na alle studiedruk. Enfin, hij leverde een globaal overzicht aan van de stof die Yuri en Eva beheersen, en daarmee gewapend maakte ik tijdens mijn eerste bezoek aan Karlstad, begin oktober, een afspraak op het Tingvalla-Gymnasiet.

Het viel nog niet zo mee om het te vinden, al had ik netjes het adres gekregen van de dame waarmee ik zou spreken. Na een paar blokjes om (het huisnummer wat ik opkreeg bleek een rijschool te zijn die bij de school hoorde) vond ik nog een heel klein bordje met hetzelfde huisnummer. De ingang leidde naar een souterrain waar een keuken gevestigd was. Om de hoek een parkeerplaatsje, en twee gebouwen met een soort hoofdingang. Geen opschrift, geen receptie. Uiteindelijk maar even gebeld, en de dame was zeer opgelucht, want ze wist niet meer waar we hadden afgesproken en het waren zoveel gebouwen, maar ze krijgen nieuwbouw op 20 minuten loopafstand, maar ze kwam me wel even ophalen als ik uitlegde waar ik stond. Zo kwam ook dat goed, en ze nam werkelijk alle tijd om me aan te horen ,van alles uit te leggen en advies te geven.

Tingvalla-Gymnasiet bleek onder meer een heuse IB-opleiding te huisvesten, te vergelijken met de International School in Arnhem. Uiteindelijk kon ik thuis een lijstje eigenschappen overbrengen die leerlingen zouden moeten hebben om het op de IB daar goed te doen:
- zeer gemotiveerd zijn voor een Engelstalige opleiding (werd thuis met een kruis in de lucht afgestreept)
- graag studeren ( ook mis)
- goed kunnen plannen ( helaas...)
- zelfstandig kunnen werken (tsja...)
Haar laatste punt: je leert daar geen Zweeds, omdat het zelfs regelmatig gebeurt dat de leerlingen uit Zweedstalige gezinnen ook buiten schooltijd met elkaar Engels gaan spreken...

Geen Tingvalla dus, en zeker geen tweetalige opleiding meer. En dat mocht ik fijn gaan bespreken bij beider mentoren. Die hadden gelukkig ook al geconstateerd, dat er een soort vrije val van de cijfers was begonnen, en ze wilden gelukkig ook nog weten hoe wij als ouders daar tegenover stonden, en hoe ze daar mee om moesten gaan op school. Kijk, met zulke mensen kun je praten! We waren het er zodoende al heel snel over eens, dat ze de lage cijfers maar beter niet ingewreven moesten krijgen, omdat ze over een paar maanden toch in een heel ander schoolsysteem terechtkomen, en dat het momenteel belangrijker is om een paar kinderen naar een ander land te brengen die min of meer goed in hun vel zitten, en open staan voor alles wat het nieuwe land ze te bieden heeft. De overgeslagen groep van de basisschool bleek daarbij een uiterst nuttig wapen in de strijd.

Eva zou graag tijdens voor haar nu nutteloze vakken alvast Zweeds willen leren. We zitten nu een goede week voor de Kerstvakantie, en inmiddels zou ze dat tijdens Nederlands wel mogen doen, in een rustige ruimte. Welke rustige ruimte?

En voor Yuri de suggestie om tijdens mentoruur te werken aan een presentatie over Zweden en onze nieuwe omgeving. Ooit iemand zo'n presentatie laten doen die niet op wil vallen?

Drie keer raden wat er met de motivatie voor de huidige school gebeurt...

Mentorgesprekken en studieplanning

Verhuizen midden in een schooljaar is al niet handig, maar wanneer je in dat schooljaar eindexamen tweetalig VWO moet doen, wordt dat laatste er zeker niet eenvoudiger op... Dus hadden we in oktober een zeer productief gesprek met de leerlingbegeleidster van de bovenbouw. Marina had een naar ons idee briljant plan uitgewerkt, maar daarvoor had ze uiteraard wel de goedkeuring van de school nodig. Als het aan Marina ligt, gaat ze lekker met ons mee verhuizen, en komt dan een week vóór de schoolexamens en het centraal schriftelijk terug naar Nederland, om na de herkansingsperiode weer af te reizen naar het noorden.

Dankzij het feit dat ze er blijk van heeft gegeven goed te kunnen plannen en goed zelfstandig te kunnen werken had de school helemaal geen probleem daarmee. Het eerste schoolexamen verliep dan ook prima, en nu werkt ze keihard aan allerlei presentaties die ze voor de klas moet houden in het kader van het examen. Dan kan dat allemaal vóór ons vertrek afgerond zijn. Momenteel lijkt het erop, dat het tweede schoolexamen precies tijdens de verhuizingsstress gaat vallen, dus vandaag hebben we nog even de zaak voorgelegd aan de mentrix, omdat het lijkt alsof nog niet alle docenten op de hoogte zijn van ons aankomend vertrek. En ze zal toch de gelegenheid moeten hebben om via Teletop (hier vaak uit wanhoop Teleflop genoemd als het weer eens niet naar behoren functioneert) of e-mail met docenten te overleggen, of papers in te mogen leveren die anders uitgeprint en opgestuurd zouden moeten worden. Morgen krijgt ze van de mentrix een schema met de planning van het tweede schoolexamen, zodat we alvast de vluchten naar Zweden kunnen boeken, zonder het risico te lopen een herkansingsmogelijkheid te missen. Want ja, zo dichtbij komt het al. Maar daarover later meer.

En dan doet madam ook nog even de vooropleiding van het conservatorium in Arnhem... In juni voorgespeeld voor toelating in de klas "jong talent", kreeg ik na afloop een telefoontje: "Ik ben niet aangenomen voor jong talent." Ach, wilde ik zeggen, dan houd je gewoon nog een jaar privéles van Frank, maar ze voegde er heel lakoniek aan toe "Maar wel voor de vooropleiding"... Alsof het allemaal nog niet ingewikkeld en druk genoeg was. Dus iedere week pianoles, plus anderhalf uur groepsles, en anderhalf uur theorie. Met huiswerk uiteraard. Ook dat gaat goed. Petje af. Deze week concert van de vooropleidingsklas, het eerste serieuze optreden. Ook dat ging goed. Petje af. Pal na het tweede schoolexamen is er nog een kamermuziekconcert op 8 februari. Daar zou ze nog met een harpiste samen willen spelen, en wat haar betreft: op 9 februari afreizen. Zal ook wel weer goed gaan.Tijdens de andere periodes in Nederland tot de zomer blijft ze de theorie-en groepslessen volgen, veel kan verder via internet, het huiswerk komt voor een groot deel via de website van het conservatorium. Frank heeft toegezegd te proberen de gemiste lessen zoveel mogelijk in te halen tijdens die verdere logeerperiodes. Studeren kan ze op het conservatorium en in het weekend bij opa.

Onderdak heeft Marina ook al; er hebben zich minstens 6 vrijwilligers opgegeven waar ze kan logeren, indien nodig, maar vlakbij school is natuurlijk het meest praktisch. Dus gaat ze in principe naar Aranka thuis, ik heb dat vanmorgen nog uitvoerig doorgepraat met haar moeder, en waarschijnlijk in het weekend naar mijn vader in Heelsum, of naar Richard's moeder in Eindhoven. En dan wil ze in die periodes ook gewoon naar de zwemtrainingen.

Volgens mij heeft ze daarna wel een jaartje freewheelen verdiend. En wat wil ze in dat jaar gaan doen? Juist ja, Zweeds leren, heel veel pianospelen, heel veel sporten, en en en...

dinsdag 7 december 2010

Wat nu te doen?

Toen kwam de vraag uit het nieuwe orkest, Värmlands Operan, of Richard per 1 augustus kon beginnen. 1 Augustus 2010 wel te verstaan. 8 Weken na het proefspel. Dát zou niet gaan. Ten eerste waren we dan nog op vakantie, weliswaar in Zweden, maar pakweg 800 km verderop, bij Robertsfors. Ten tweede zou er een heel gezin moeten meeverhuizen. En ten derde had Richard nog zijn contract bij het Concertgebouworkest.

Binnen het KCO (K= Koninklijk) wist nog niemand van onze tot nu toe zeer vage plannen er eens een tijdje tussenuit te gaan, dus die onderhandelingen moesten nog van start gaan. Zo gezegd, zo gedaan, Richard vroeg onbetaald verlof aan voor een half jaar of een jaar. We zouden dan tijdens zijn half jaar proeftijd een woning huren, en daarna beslissen wat we verder zouden willen doen. Het nieuwe orkest vond dat een prima plan, men begreep ook wel dat het op deze afstand niet zo eenvoudig was, de streefdatum werd 1 januari 2011. Waarmee we in één klap een goede anderhalf jaar vóórliepen op wat ons een ideale planning leek...

Het oude orkest was daar niet blij mee, wilde hem niet laten gaan tijdens het seizoen, en volgens de letter hadden ze ook gelijk: opzeggen doe je vóór maart van het seizoen, als je per september daaropvolgend wilt vertrekken. En we schreven nu 10 juni. Een heel seizoen doorspelen dus. Voelt als gevangenschap. Daarbij kwam, dat Rich een datum na dat verlof van 6 tot 12 maanden moest garanderen waarop hij zeker weer terug aan zijn lessenaar zou verschijnen. En dat kon en wilde hij niet. VO (Värmlands Operan) deed wat het kon, bood hem een proeftijd van twee maanden aan. Meer konden ze niet doen, omdat een proeftijd wettelijk verplicht is. Hij zou dan twee maanden daar gaan spelen, en ik zou met de kinderen nog in Nederland blijven tot Richard wist of een langere periode in Karlstad haalbaar was. Niet ideaal, wel te doen.
Maar het KCO bleef voet bij stuk houden: terugkeer binnen een bepaalde periode moest gegarandeerd worden, anders kon hij géén onbetaald verlof krijgen.

Uiteindelijk besloten we het risico te nemen:  Richard kondigde zijn ontslag aan in Amsterdam. Consternatie aldaar. Op zo'n moment hoor je dan van collega's dat zijn proefspel daar, vier jaar eerder, het beste schijnt te zijn geweest óóit. Dat geeft de burger moed: stél dat het in Karlstad misloopt, krijgt hij zeker wel weer ergens een baan. Zo niet, dan verzinnen we wel iets anders. Gelukkig begreep het KCO dat het hem ernst was, en waardeerde men zijn aanbod om tot 1 januari te blijven spelen. Maar in januari zijn er bijzonder grote bezettingen ( het aantal decibels dat 100 mensen produceren is dramatisch - veel musici hebben op latere leeftijd gehoorproblemen, wat ook één van de redenen is waarom Richard het idee van een orkest met 35 vaste mensen zo prettig vindt), bovendien zijn er al teveel vacatures bij de violengroep... Tenslotte, tot onze grote opluchting, wordt er een akkoord bereikt: de derde week van januari moet Rich nog spelen, daarna kan hij vertrekken. Ook VO kan zich hierin vinden, het contract wordt getekend.

Gek genoeg reizen we een maand later af naar Zweden, voor een vakantie van drie weken, in drie verschillende gebieden, zónder Karlstad te bezoeken, omdat dat compleet uit de route ligt... De gebeurtenissen hebben onze plannen ingehaald.

Met de mobiel naast mijn bed

Het wordt natuurlijk toch gewoon maandag, en we staan gewoon om 6.15 op, want de repetitie in Amsterdam begint gewoon om half tien. Dus Richard neemt gewoon de bus, en gewoon de trein, en het is gewoon weer prachtig weer. Ook de bus naar Schiphol rijdt gewoon op tijd, Richard checkt gewoon in, en landt gewoon veilig in Kopenhagen. En om even na 19.00 krijg ik gewoon een telefoontje dat hij een prima auto heeft meegekregen.

Ja, dat klinkt allemaal wel heel stoer, maar zo voelde dat bepaald niet. Nog 550 km te gaan en het is al avond. Af en toe een sms-je dat het nog steeds goed gaat en hoe prachtig de rit is. Als ik naar bed ga neem ik de mobiel mee, en om half drie (ja, 02.30...) komt tot mijn grote opluchting een berichtje: ben op mijn kamer.

Dinsdagochtend, een paar uur later dus, is de loting voor het proefspel om een uur of negen - als hij zich nu maar niet verslaapt. Het is níet leuk om te moeten wachten en niets te kunnen doen. Zeker niet voor zo'n doenerig type als ik.

Ook dat komt goed, natuurlijk, en de eerste sms komt redelijk op tijd: door naar de tweede ronde. En het duurt zo lang, want de commissie gaat lunchen en praten, en uiteindelijk dan toch door naar de derde ronde. De klok tikt verder, en wat goed dat we de vlucht van Karlstad naar Stockholm hebben geannuleerd, want er komt tussendoor nog bericht dat de staking nog langer duurt, en pas in de middag om vier uur komt er een sms dat de vlucht gewoon doorgaat. Vast wel, maar niet voor Richard. Die belt uiteindelijk om zes uur in de avond dat hij klaarstaat om uit Karlstad te vertrekken. Met baan. Hoe dat allemaal gelopen is moet hij zelf maar even schrijven.

En dan ga ik weer wachten tot hij heelhuids in Stockholm is gearriveerd. Weer de mobiel naast mijn bed. Om half twaalf 's nachts het vertrouwde piepje: ik sta op Arlanda op de shuttle naar het hotel te wachten.

Nog één keer vroeg op voor Richard, en het vliegtuig landt woensdagochtend keurig om kwart voor tien op Schiphol. Om vervolgens meer dan een half uur nodig te hebben om aan te kunnen sluiten op de gate. Hoezo Murphy's Law? Want half elf repeteren in het Concertgebouw gaat nu echt niet meer lukken...

Telefoontje op vrijdag namiddag

De vrijdagmiddag vóór het proefspel is het strálend mooi weer, warm tot zeer warm, en we zitten met een glaasje witte wijn op het terras - Richard is het studeren beu. Telefoon. "Uw vlucht van Kopenhagen naar Karlstad is door de vliegmaatschappij geannuleerd, U kunt uw geld terugkrijgen via...." Op dat moment wisten we hoe het voelt om je "een hartverzakking" te schrikken. Alles geregeld , en één schakel valt uit. Zou dat het einde van het proefspel zijn? Dat kan toch niet? Een serie telefoontjes levert uiteindelijk de oorzaak op: pilotenstaking van de binnenlandse luchtvaartmaatschappij in Zweden: men wil alle piloten ontslaan, en door goedkope free-lancers vervangen. De staking zal maar één dag duren, dus maakt u zich geen zorgen: de vlucht op dinsdag van Karlstad naar Stockholm gaat gewoon door.

Ja, dat zal dan wel, maar hoe komt Richard dan op tijd in Karlstad? En stel dat de piloten zich bedenken, hoe kom je dan in Stockholm voor de vlucht naar huis? Andere vluchten zijn niet meer te boeken, treinen sluiten niet aan. Murphy's Law: één dag in de zoveel jaar staken de piloten, en uitgerekend dán vliegt één van ons met uitgerekend díe maatschappij... Auto huren? Vanuit Kopenhagen en dan de volgende dag in Stockholm achterlaten, zou dat kunnen? Hoeveel kilometer is dat eigenlijk - de afstanden zijn groot in Scandinavië, dat weten we nog goed van onze Finland-reis van vier jaar geleden. Maar een andere mogelijkheid is er gewoon niet.

Google maps geeft ongeveer 550 km en 6 1/2 uur rijden van Kopenhagen naar Karlstad. Van Karlstad naar Stockholm Arlanda 320 km, 4 uur rijden. Er is nog wel een auto te krijgen. Voor alle zekerheid annuleren we de vlucht van Karlstad naar Arlanda ook maar, en laten beide hotels weten dat het wel érg laat kan worden, maar of ze aub de kamer willen vasthouden. Dát is gelukkig geen probleem. Het zal een monsterlijke tocht worden, het enige wat een beetje helpt is de wetenschap dat de dagen in het noorden in deze tijd van het jaar erg lang, en de nachten bijzonder kort zijn, zodat niet het hele traject in het donker hoeft te worden afgelegd... Ik wens dat ik mee kon om te rijden, zodat Richard in de auto kan slapen.

maandag 6 december 2010

Maar ondertussen...

...bleef Richard de orkestvacatures in de gaten houden. En ondertussen bleven we informatie verzamelen over andere gebieden waar we misschien wel zouden willen wonen. Zodat we in nog komende vakanties daar zouden kunnen gaan kijken. Ergens in de zomer van 2011, zo hadden we onszelf als doel gesteld, zouden we de knoop doorhakken en een regio kiezen om serieus te gaan proberen werk en inkomen te krijgen. Want per slot van rekening zijn drie kinderen die nog een school af te ronden hebben, en die nog een vak moeten gaan leren, een grote verantwoordelijkheid.

In mei, terwijl de toeristische gidsen van de drie vakantiegebieden begonnen binnen te komen, riep Richard me bij de computer: een vacature in een klein orkest in Karlstad. Waar ligt dat ergens? Dat werd weer googelen, en snel gevonden: op de lijn Stockholm-Oslo, in Värmland, aan de noordzijde van Vänern, het grootste meer van Zweden. Eigenlijk zouden we graag wat noordelijker willen, maar een baan is ook wat waard. Maar het is wel erg populair bij toeristen, en er wonen veel Nederlanders. Verder onderzoek wees uit dat er maar liefst 800 Nederlanders wonen, waarvan 200 in Karlstads kommun. Maar hoe groot is Värmland dan? Oh, ok, half Nederland, dat verandert de zaak.

Schrijven dan maar? Klein orkest, ze doen musical en opera en educatieve programma's en kamermuziek en symfonische programma's, ze hebben een eigen operagebouw, en Karlstad heeft een universiteit en 11 middelbare scholen, dus voor de kinderen is het misschien ook nog niet zo gek. Toch maar schrijven? De kans op een uitnodiging is niet zo groot, zo bleek al uit andere sollicitaties elders in Europa, en dan nog, de concurrentie is zo groot. Ja, gewoon schrijven, maar dan wel in het Zweeds, anders ben je niet geloofwaardig met je emigratieplannen... Dat was nog géén week voor de sluitingsdatum. Een halve dag lang liep iedereen thuis met een grote boog om Richard heen: stil, papa schrijft een sollicitatiebrief in het Zweeds. En dat was blijkbaar een goede, want de dag ná de sluitingsdatum kwam er een mailtje: of hij over 2 weken kon komen voorspelen. Óf ze hebben zich gewoon af zitten vragen welke idioot het in zijn hoofd kreeg om
het beste orkest van de wereld te verlaten en naar Värmlands Operan te willen.

2 weken. TWEE WEKEN!!! Richard naar boven, mét de printjes van de orkestpartijen die meteen waren meegestuurd, concert opzoeken en studeren.

De volgende dag sollicitatieverlof gevraagd bij het huidige orkest. Twee dagen liefst, vanwege de lange reis. Maar dat ging niet zomaar, want hij was absoluut nodig die week, en het was een moeilijk programma, en en en, kortom, zoek het maar uit, de dinsdag kun je vrij krijgen, maar verder niet. Nou, fijn, de dinsdag is het proefspel, en woensdagochtend om half tien de volgende repetitie, wel met het voordeel dat hij pas om half elf hoeft aan te treden, omdat hij van één stuk vrij kreeg. Gewapend met de creditcard ben ik achter de computer gekropen, reis en verblijf regelen. Uiteindelijk is dat nog gelukt ook: na de maandagochtendrepetitie naar Schiphol, daarvandaan naar Kopenhagen, en overstappen op het vliegtuig naar Karlstad. Hotel in Karlstad voor een nacht, en op dinsdag, na het proefspel, ging er een vlucht om half zes naar Stockholm. Daar weer een hotel, en woensdag met de eerste vlucht mee naar Schiphol. Aankomst kwart voor tien, en dan direct met de trein naar station Zuid, aankomst bij het concertgebouw 10.28.

Op de goede afloop...

Gold of Lapland

Tijdens onze oriëntatieperiode op Zweden hebben we ook enkele emigratiebeurzen en informatiedagen bezocht. Dat resulteerde in nieuwsbrieven en e-mailcontacten vanuit een flink aantal regio's in Zweden. Zo werd ik op een vacature geattendeerd bij de muziekschool van Robertsfors. En Richard vond een vacature in Norrlands Operan, in Umeå, daar 65 km vandaan. Allebei gesolliciteerd via de mail. Voor Richard brak een lange periode van wachten aan, uiteindelijk hebben we nooit iets gehoord. Vanuit Robertsfors kwam voor mij al vrij snel bericht dat er iemand anders aangenomen was. Zou het eraan gelegen hebben dat de sollicitaties in het Engels waren? Zó goed was ons Zweeds nu ook nog niet... Het was een extra reden om even flink door te studeren met en cursus van de NHA. Droog, dat wel, maar de vorderingen vielen helemaal niet tegen.

In ieder geval hebben we de derde vakantieweek geboekt vlakbij Robertsfors, en de contactpersoon van "Gold of Lapland" heeft op één van onze dagen daar een hele serie afspraken gemaakt met mensen die ons misschien verder zouden kunnen helpen. Eerst nam ze ons mee naar Dalkarlså Folkhogskolan. Door het jaar heen een pop-rock-muziekopleiding, waar de studenten op het terrein wonen in gedeelde appartementjes met eigen keuken, douche, etc. We kregen een rondleiding door de gebouwen en over het terrein. Een voormalige herenboerderij, waar in bijna iedere lesruimte een piano staat. Voorzien van eetzaal, concertzaal, muziekbibliotheek, etc. In de zomerperiode wordt het voor twee weken verhuurd, de studenten zijn dan naar huis. Toen begon het bij ons te kriebelen: zou je dat in de zomer een paar weken kunnen huren? Dan zouden we een schitterende locatie hebben voor cursussen, workshops en masterclasses! Uiteindelijk bleken we ook de appartementjes te kunnen gebruiken voor cursisten, en de keuken mag meegehuurd worden, zolang we maar minimaal één persoon van de vaste staf inhuren als eindverantwoordelijke. Dus de catering kunnen we ook nog zelf regeln. Wát een mogelijkheden! Adressen en namen genoteerd, naar de huurprijs vragen we later wel een keer...

Daarna een leuke ontmoeting met de rector van de middelbare school in Robertsfors, die deed alsof hij geen Engels sprak/verstond. Ze hebben daar ook al eens een meisje uit Polen op school gekregen, zij kreeg de eerste tijd vrijwel alleen maar Zweedse les. De vakken waarvoor je weinig Zweeds nodig hebt, zoals sporten en handvaardigheid kun je dan wel meedoen. En vanaf het moment dat het een beetje gaat lopen met het Zweeds, ga je geleidelijk steeds meer vakken volgen. De basisschool duurt in Zweden 9 jaar, tot je 16e, daarna kun je nog 3 jaar middelbare school doen, gymnasieskola. Er zijn een kleine 20 verschillende richtingen mogelijk, naast een aantal vastgestelde basisvakken, die je op twee tot vier verschillende niveaus kunt doen. Deze school heeft hotel-restaurant als specialisatierichting. We kregen wederom een kleine rondleiding, de studenten runnen hier "zelfstandig" een klein restaurant en een aantal hotelkamers. In Zweden bestaat de regel, dat wanneer er minimaal 5 leerlingen een bepaald vak willen volgen (Frans of Spaans bijvoorbeeld), de school op zoek gaat nar een docent in dat vak. Klinkt zeer flexibel, en alsof je al veel eerder je eigen interesse en aanleg kunt volgen.

Verder nog gesproken met iemand die veel over het muziekleven in de gemeente (kommun) Robertsfors weet, en een kleine uitleg over hoe de huizenmarkt in elkaar steekt, hoe je de onroerend goed websites moet interpreteren. http://www.hemnet.se/ , waar we thuis uiteraard al heel wat uurtjes op hebben zitten kijken. We verbaasden ons over de huizenprijzen in de regio, en veronderstelden "dat er dan wel iets mis zou zijn". Maar dat bleek reuze mee te vallen. Wat de Zweden een drukke weg noemen bijvoorbeeld, daar kunnen we hier alleen maar van dromen. Nog zoiets leuks: als de verkoper toestemming geeft om op dat perceel iets bij te bouwen, is het goed, en heb je geen vergunningen meer nodig. Je kunt bijvoorbeeld voor 50 000 SEK, ongeveer 5500 euro, een huis kopen in Lapland, je zet dat voor 15 000 SEK op een trailer en laat het naar je perceel transporteren, dat je voor 50 000 SEK bouwrijp hebt gemaakt. Als je in de hoofdwoning water en sanitair hebt, zijn daarmee je extra kamers geregeld... Handig toch?

vrijdag 26 november 2010

Sofia en Elvira

Tijdens onze week in Hälsingland woonden we zo ongeveer op de veranda. Op één dag na was het heerlijk weer, en we hadden de beschikking over de complete begane grond van een boerderij. Ontbijten op de veranda, eindeloos lezen en handwerken op de veranda, lunchen op de veranda, avondeten op de veranda - het was maar goed dat paardje Egon zijn eigen weitje en stal had! Achter de veranda een grasveld, daarachter weer een wei, met kalveren, die ons maar raar vonden, en de eerste dagen regelmatig op een rijtje achter het hek naar ons stonden te staren. Om vervolgens schielijk weg te stuiteren, staarten omhoog, als we te dicht bij kwamen. Maar zelfs aan ons was te wennen.

Sofia en Elvira hadden het al heel snel in de gaten: zodra Marina, Eva of Yuri in de buurt kwamen lag één van de twee plat op de zij achter het hek, om lekker geborsteld te worden. Of om een hardloopwedstrijd te doen, wie het eerst aan de andere kant van de wei is. Sofia en Elvira waren de twee biggen, die hun nachtverblijf in de stal van Egon hadden. Hoewel ze wel hun best deden om zich onder het hek door te graven, dat wel.



Voor mij was na die week één ding heel erg duidelijk: ons Zweedse huis moet een grote keuken hebben, liefst heel groot. En als het even kan ook een veranda. Maar de keuken is belangrijker. En als er dan ook nog in de buurt Bollnäs-fil te koop is, zit het wel snor. Fil, daar moet je van houden. Het heeft de textuur van yoghurt, maar dan van wat wij thuis noemen "échte yoghurt", niet die aangezuurde troep die hier verkocht wordt. Lekker romig, met de smaak van vers gekarnde karnemelk van de boerenmarkt. Naturel niet te versmaden (vind ik, evenals Richard en Marina, maar Eva en Yuri vinden het niet te hachelen), maar met verbrokkeld tünnbrod en wat vers zomerfruit een ware ontbijt-delicatesse. Uiteraard bestaan er ook tig vormen fil met smaakjes en fruit al toegevoegd. Die uit Bollnäs is in heel Zweden beroemd, en laat ons die week nu net een paar km van Bollnäs zitten! Dat was boffen.

De eieren kwamen die week bij de boerderijkippen vandaan - als ze zin hadden om eieren te leggen. Soms waren ze nog warm als we ze kregen, de pannenkoeken smaken dan toch opeens heel anders. Op een mooie zomerse namiddag kwam de haan met een paar van zijn kippen langs de veranda wandelen. Aangezien de eigenaren boven ons op hun balkon zaten, gingen we ervanuit dat dat volstrekt legitiem was. Maar even later ontstond er toch een grote klopjacht op de ontsnapte kippen, die inmiddels heerlijk bij de kalveren in de wei liepen, en zich de zojuist verworven vrijheid niet meteen weer lieten afnemen. Pas toen het al flink begon te schemeren werd de laatste voortvluchtige tussen de bessenstruiken vandaan gehaald.

Qua natuur sprak Hälsingland ons erg aan: vriendelijk, groen, bossen, meertjes, rivieren, landbouwgrond, en overal één of meer handenvol huizen neergestrooid. Lekker geen ruilverkaveling. En als je ergens rijdt en je twijfelt even, dan heb je niet meteen een toeterende auto op je bumper. Ruimte zat, ook op de weg en dat rijdt lekker! In zo'n gebied als dit zouden we allemaal wel kunnen wonen. Dat komt eigenlijk wel goed uit, want Värmland schijnt hier wel erg op te lijken. Maar daarover later!

donderdag 25 november 2010

De huskies in Jämtland...

Het duurde niet lang, of Marina had een mooie vakantiebestemming gevonden... Na een avondje achter de laptop word ik erbij gehaald - of we dáár niet heen kunnen in de zomer? Op de website van "Ik vertrek" wordt Zweden opgezocht, en ik wordt op een stoel aan tafel neergeplant voor een aflevering die Claudia en Richard van Kooten volgt naar Jämtland. Ze organiseren daar o.a. husky-sledetochten in de winter, en verhuren blokhutten. Marina ziet dat wel zitten en schrijft ze een mail.

Uiteindelijk brengen we er een week door in juli, uiteraard zonder sneeuw, maar wel in de blokhut met uitzicht over het meer én de 60 huskies, die ze mogen helpen verzorgen. Dat betekent dat Yuri af en toe best mee wil om in de omgeving iets te gaan doen, maar dan moeten we wél om half vier terug zijn om de honden eten te geven, lege bakken op te halen, water bij te vullen én poep te scheppen.

Als dat allemaal gedaan is mogen ze in de kennels, waar Ronan, Rev en Ripa, de jongsten van het spul, zich met groot enthousiasme op een verloren slipper storten. Of op een losse veter. Of een bril van een neus happen. En in een andere kennel wordt Marina's witte jas vakkundig van een originele, unieke husky-print voorzien, omdat ze absoluut even geknuffeld moet worden. En ja, wat maakt het uit dat het net lekker modderig is na een flinke regenbui? De jas wordt nu als trofee bewaard: de print ging er in de was gelukkig niet uit.



Een kwartiertje na voedertijd stijgt er een heerlijk groepsgehuil op uit de kennels, maar verder is het, als jachthond Dexter niet voor drukte zorgt, heerlijk rustig. Geen autogedruis op 10 meter van je tuintafel, en al helemaal geen langsscheurende pizza-coureurs, wát een verademing. Hoewel de verlatenheid voor Richard wel een beetje te veel van het goede is misschien, ook goed om te merken. Zelf zou ik het er best uithouden, genoeg te doen, maar ja, er moet wel geld verdiend worden. Per slot van rekening hebben we drie kinderen die nog een vak moeten leren. We zullen wat concessies moeten doen aan het principe "Rust en ruimte". De frisse lucht zal wel niet zo'n probleem vormen, als we de steden kunnen vermijden.

dinsdag 16 november 2010

... maar we zouden toch naar Frankrijk?

- Hoi mam, we gaan naar Frankrijk!
- Leuk, hebben we ook al een huis?
- Ja, kijk maar...

Een mooie juni-avond, ruim een jaar geleden, en ik kom net terug van het station: zoon Yuri weggebracht naar een weekendje logeren. Thuis tref ik man Richard en dochters Eva en Marina voor de computer, druk huizen aan het zoeken in Frankrijk. De drang om de Nederlandse drukte voor een tijdje te verruilen voor wat meer rust, ruimte en frisse lucht heeft weer eens de kop opgestoken, maar het lijkt erop dat we het dit keer toch echt gaan uitwerken. Waar willen we wonen, en wat gaan we er doen? Dat laatste zal toch wel iets met muziek worden: kamermuziekcusussen, workshops, proefspeltraining, dat soort dingen. En wonen? Liefst alles in eigen beheer, dus dat wordt zoeken naar een boerderij met wat grond. Dan hebben we meteen het eerste probleem: een betaalbare boerderij is best te koop, type bouwval uiteraard.

Eerst maar eens wat emigratie-websites zoeken en bestuderen, en natuurlijk in de herfst naar de Frankrijk-informatie-dag.

De emigratie-websites zorgen uiteindelijk voor een ommezwaai, want Richard volgde heel impulsief een link: emigreren naar Zweden. En op de Frankrijk-dag spraken we mensen die van Zweden naar Frankrijk zijn verhuisd. We gaan maar weer eens een zomervakantie in Scandinavië boeken. Zweden dus. Drie verschillende gebieden die ons wel wat lijken. Rustig bekijken waar we wel zouden willen wonen. Misschien in daaropvolgende vakanties nog andere gebieden uitkammen, en dan zien we in de zomer van 2011 wel waar we iets gaan opzetten voor een tijdje. Zoiets moet je niet overhaasten. Toch? Ongemerkt is Frankrijk van het toneel verdwenen.